Συμβουλευτική στο σχολείο —Ο συμβουλευτικός ρόλος του δασκάλου

Ελένη Κωφονικολού  Δασκάλα ΠΕ70

               Θα έλεγε κανείς ότι στην εποχή των ανέσεων και της αφθονίας τα παιδιά μας ζουν μια ζωή που τους επιτρέπει να προοδεύουν σε όλους τους τομείς. Όμως δυστυχώς αυτό δεν ισχύει. Ο σημερινός τρόπος ζωής , οι ανέσεις και τα υλικά αγαθά έχουν γίνει τροχοπέδη στη ζωή  των σημερινών παιδιών , τους έχουν παγιδεύσει σε μια καταναλωτική ζωή γεμάτη ανταγωνισμό , ενώ γίνονται ολοένα και περισσότερο ευάλωτα συναισθηματικά.

                    Οι διαπροσωπικές σχέσεις δοκιμάζονται καθημερινά και τα παιδιά νιώθουν αδύναμα να επικοινωνήσουν πραγματικά τόσο με τους γονείς τους όσο και με τους συνομηλίκους τους , τους σημαντικούς άλλους. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τους ενήλικες. Παιδιά, έφηβοι και ενήλικες ενώ απολαμβάνουν την ευημερία της σημερινής κοινωνίας από την υλική πλευρά στην ουσία ζουν πολλές φορές με ένταση και στρες. Οι σύγχρονοι ρυθμοί  της καθημερινότητας έχουν σαν αποτέλεσμα την επιβάρυνση της ψυχικής τους υγείας. Ένας μεγάλος αριθμός του πληθυσμού μας εμφανίζει ψυχοσωματικά συμπτώματα.

Οι μεταβολές αυτές της κοινωνικής πραγματικότητας επηρεάζουν τόσο τον οικογενειακό χώρο όσο και το χώρο του σχολείου. Είναι λοιπόν αναγκαία περισσότερο από ποτέ η συμβουλευτική στήριξη των παιδιών στο σχολείο για όλους τους παραπάνω λόγους , που αναφέραμε.

                 Η Συμβουλευτική στο σχολείο προάγει κατά κύριο λόγο τη διδασκαλία, την αποτελεσματική μάθηση αλλά και τη συνεργασία όλων όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία. Εξυπηρετεί την ενίσχυση  των μεθόδων και των πρακτικών επικοινωνίας με τους γονείς των μαθητών γεγονός που αποβαίνει θετικό τόσο για τους ίδιους όσο και για τους εκπαιδευτικούς.

                  Τα Προγράμματα Συμβουλευτικής στήριξης στα σχολεία θεωρούνται σήμερα ιδιαίτερα ωφέλιμα καθώς δίνεται έμφαση στην ενδυνάμωση τόσο των μαθητών όσο και των οικογενειών τους αλλά και στην πρόληψη. Είναι ανάγκη να εκπαιδεύσουμε τους μαθητές μας σε κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, που θα έχουν ως στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας τους .

Τα τελευταία χρόνια η πρόσληψη ψυχολόγων στα σχολεία έχει επιφέρει σίγουρα θετικά αποτελέσματα στη σχολική κοινότητα. Ωστόσο όμως αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο ο συμβουλευτικός ρόλος του εκπαιδευτικού.

           Οι εκπαιδευτικοί οφείλουν  να έχουν και το ρόλο του παιδαγωγού –συμβούλου γιατί η μαθησιακή διαδικασία είναι και ψυχολογική διαδικασία. Οι καλές διαπροσωπικές σχέσεις θεωρούνται απαραίτητες ώστε εκπαιδευτικοί,  μαθητές  και γονείς να μπορέσουν να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους. Ο εκπαιδευτικός είναι αυτός που χτίζει γέφυρες ανάμεσα στους μαθητές και στους γονείς. Γίνεται διευκολυντής και εμψυχωτής.

             Η Συμβουλευτική στο χώρο του σχολείου έχει ως στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας των μαθητών. Όταν ο εκπαιδευτικός διακατέχεται από δεξιότητες συμβουλευτικής μειώνεται το άγχος των μαθητών , αντιμετωπίζονται τα οποιαδήποτε προβλήματα με ρεαλισμό , ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους και τέλος τους βοηθάμε ν’ αποκτήσουν θετική στάση απέναντι στα άτομα που συναναστρέφονται.

         Ο εκπαιδευτικός οφείλει να αποδέχεται και να εκτιμά την προσωπικότητα των μαθητών του. Να είναι γνήσια διαθέσιμος απέναντί τους κι ανοιχτός σε σχέση με τις δικές του εμπειρίες. Να τους προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη  και να αποτρέπει προβλήματα αποκλίνουσας συμπεριφοράς. Έχει χρέος να δημιουργεί μέσα στην τάξη του τις κατάλληλες προϋποθέσεις και το κατάλληλο κλίμα ώστε τα παιδιά να έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.

Επίσης πρέπει να ασχοληθεί με τη Συναισθηματική Αγωγή και να καλλιεργήσει τη συναισθηματική νοημοσύνη των μαθητών.  Η συναισθηματική νοημοσύνη προετοιμάζει ουσιαστικά τα άτομα να γίνουν δεκτικά σε έννοιες όπως διαφορετικότητα , αμοιβαίος σεβασμός , κατανόηση απέναντι στο συνάνθρωπο .

Τα άτομα που διδάσκονται συναισθηματική αγωγή κατανοούν καλύτερα τον εσωτερικό τους κόσμο κι έχουν την ευκαιρία να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δυνατότητές τους και να αισθανθούν πιο  χαρούμενοι και δημιουργικοί.

           Ο εκπαιδευτικός πρέπει να έχει ενσυναίσθηση , να αντιλαμβάνεται δηλαδή τα συναισθήματα των άλλων. Να έχει διάθεση να κατανοεί τα συναισθήματα και τις έγνοιες των άλλων και να μπορεί να μπαίνει στη θέση τους. Να σέβεται το γεγονός ότι οι άλλοι άνθρωποι αισθάνονται διαφορετικά για κάποια πράγματα και να γίνεται προσεκτικότερος ακροατής των άλλων. Άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα του εκπαιδευτικού το οποίο είναι απαραίτητο προκειμένου να ανταπεξέλθει στον πολύπλευρο ρόλο του είναι η ικανότητά του να χειρίζεται τις κοινωνικές σχέσεις. Αυτό αποτελεί μια σύνθετη διαδικασία την οποία καλείται να τη μεταλαμπαδεύσει στους μαθητές ώστε να γίνουν καλύτεροι στο να επιλύουν τις διαφορές τους και να ρυθμίζουν τις διαφωνίες τους. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές να γνωρίσουν νέους τρόπους επικοινωνίας μεταξύ τους ώστε να βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Είναι πολύ σημαντικό ο κάθε μαθητής να μάθει να λειτουργεί μέσα στην ομάδα, που ανήκει.. Να γίνει επιδέξιος στην επικοινωνία και ικανός να υποβάλλει εύστοχα τις σωστές ερωτήσεις στον κατάλληλο χρόνο ενώ παράλληλα να είναι καλός ακροατής. Όταν πετύχουμε να γίνουν οι μαθητές μας κοινωνικοί και να εναρμονίζονται μέσα σε ομάδες ,συνεργάζονται, βοηθιούνται και μοιράζονται πράγματα, συναισθήματα και ιδέες.

         Ανακεφαλαιώνοντας θα υποστηρίζαμε ότι περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαία η Σχολική  Συμβουλευτική στις μέρες μας. Τα αποτελέσματα τόσο για τους μαθητές όσο και για όλους όσους εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι θαυμάσια. Επίσης είναι ανάγκη να ενισχυθεί και να αναδειχθεί ο πολύπλευρος ρόλος του εκπαιδευτικού. Για να επιτευχθεί αυτό  πρέπει η πολιτεία να φροντίσει άμεσα για την επιμόρφωσή τους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Goleman,  D.(1998). Η Συναισθηματική Νοημοσύνη. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα

Μαλικιώτη-Λοΐζου ,Μ.( 2001).Η Συμβουλευτική ψυχολογία στην Εκπαίδευση .Αθήνα: ΕΛΛΗΝΙΚΆ Γράμματα

Χατζηχρήστου, Χ .(2003). Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο. Αθήνα: Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής Ψυχολογίας

Χατζηχρήστου , Χ. (2011) Σχολική ψυχολογία. Αθήνα: Τυπωθήτω

Χατζηχρήστου , Χ. (2011) Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο σχολείο Αθήνα: Guteberg

Πανεπιστήμιο Αιγαίου Προγράμματα Ψυχικής Υγείας (http://ppy.aegean.gr)

Δωρεάν δράσεις για την άμβλυνση των ψυχολογικών συνεπειών του εγκλεισμού και της απαγόρευσης κυκλοφορίας

Η παιδεία ως αντίδοτο στην πανδημία

1.ΔΩΡΕΑΝ ΒΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ, ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ZOOM

Ελάτε στα δωρεάν δημιουργικά δίωρα ενδυνάμωσης των Προγραμμάτων Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου Αιγαίου για θέματα ψυχολογίας, παιδαγωγικής, νομικής και συμβουλευτικής

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

Δυο δίωρα ενδυνάμωσης για κάθε ημέρα της απαγόρευσης κυκλοφορίας από 15 έως 30 Νοεμβρίου (18:00-20.00 και 20.15 έως 22.15) με δυνατότητα παράτασης.

Η παρέμβαση γίνεται στην πλατφόρμα ZOOM ΜΕ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΑΝΟΙΧΤΑ ΒΙΝΤΕΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΦΩΝΑ (όπου απαιτείται)

Έως 30 άτομα σε κάθε δίωρη συνεδρία

Η επιλογή συνάντησης γίνεται πατώντας στο σύνδεσμο της φόρμας.

Μπορείτε να επιλέξετε ΜΟΝΟ ΜΙΑ συνάντηση 

Η ένταξη των ατόμων στις συναντήσεις γίνεται με ΚΛΗΡΩΣΗ, εφόσον οι αιτήσεις για κάποια συνάντηση είναι περισσότερες των 30 ατόμων και ΑΥΤΟΜΑΤΑ, εάν τα άτομα που τη δήλωσαν είναι λιγότερα

Η ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ την τελευταία μέρα με τίτλο Η ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΓΟΗΤΕΙΑΣ είναι ΑΝΟΙΧΤΗ στα πρώτα 500 άτομα που θα τη δηλώσουν

Η γραμματεία θα επικοινωνήσει μαζί σας για τη διαδικασία εγγραφής και για κενές θέσεις σε άλλες συναντήσεις

Εγγραφείτε εδώ: https://forms.gle/vi2kAs2547QSWxY26

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Βιωματικές Παρεμβάσεις από ειδικούς σε καινοτόμα θέματα Ψυχολογίας, Παιδαγωγικής, Νομικής Συμβουλευτικής. Ανοιχτές συζητήσεις, με σκοπό την ενίσχυση των δεξιοτήτων και τη δημιουργικότητα

Τα άτομα που θα συμμετέχουν δικαιούνται μεταβιβάσιμης ΕΚΠΤΩΣΗΣ 10% στα μοριοδοτούμενα επαγγελματικά σεμινάρια των Προγραμμάτων Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, τα οποία μπορείτε να βρείτε εδώ : https://bit.ly/3jOU3D4

2.ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Δηλώσεις συμμετοχής:

http://psichologia.gr/component/k2/item/768-diadiktyaki-imerida-gia-ti-mera-kata-tis-vias-enantion-ton-gynaikon

3.ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Δηλώσεις συμμετοχής:

http://psichologia.gr/component/k2/item/769-diadiktyaki-imerida-gia-ti-synepimeleia

4. ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ για τις νέες τεχνολογίες στην εποχή της πανδημίας. Έρευνα των Προγραμμάτων Ψυχικής Υγείας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Συμπληρώστε το ερωτηματολόγιο: Διάρκεια 15 λεπτά

http://psichologia.gr/erevnes-kai-draseis/item/765-erotimatolo-gio-epaggelmatiki-s-kai-ekpaideftiki-s-prosarmogi-s-stis-synthi-kes-tis-pandimi-as-covid-19-kai-stis-ne-es-texnologi-es

5. ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ

Η αγάπη που έφυγε http://psichologia.gr/component/k2/item/766-erotas

Λογοτεχνικά κείμενα https://bit.ly/32N1xji

ΜΑΘΕΤΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΑΣ

https://psichologiagr.com

http://psichologia.gr  

http://ppy.aegean.gr

Τηλ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ 2251036520 και 2251036580

Δρ Ευστράτιος Παπάνης Επιστημονικά Υπεύθυνος Προγραμμάτων Ψυχικής Υγείας Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου και τα στελέχη των Προγραμμάτων

http://ppy.aegean.gr/site/

Technology photo created by freepik - www.freepik.com

Τα Προγράμματα Ψυχικής Υγείας του Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.του Πανεπιστημίου Αιγαίου ανακοινώνουν την έναρξη υποβολής αιτήσεων για το Ετήσιο Επιμορφωτικό Πρόγραμμα με τίτλο: «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ / COUNSELING AND CAREER GUIDANCE», διάρκειας 450 ωρών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Επιστημονικά Υπεύθυνος:  Ευστράτιος Παπάνης,

Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΌΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ: «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ» (450ΩΡΩΝ)

Τα Προγράμματα Ψυχικής και Κοινοτικής Υγείας του Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.του Πανεπιστημίου Αιγαίου ανακοινώνουν την έναρξη υποβολής αιτήσεων για το Ετήσιο Επιμορφωτικό Πρόγραμμα με τίτλο: «ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ / COUNSELING AND CAREER GUIDANCE», διάρκειας 450ωρών.

Πιθανές μοριοδοτήσεις μπορεί να ισχύουν ανάλογα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Έναρξη μαθημάτων: 15/01/2021 

Λήξη μαθημάτων: 15/01/2022

Δίδακτρα: 390 σε δύο δόσεις

Εγγραφές έως: 14/01/2021

Πληροφορίες:http://psichologia.gr / http://ppy.aegean.gr

Τηλέφωνα:22510-36520, 22510-36580 (εργάσιμες μέρες & ώρες 9.00-21.00) και στα κινητά:

8.00-15.00: Έλενα Πρασσά (6940911716), Μαρία Κουταλέλλη (6975695342), Πηνελόπη Αλιάγα (6986815866)

15.00-21.00: Σοφία Πακλατζόγλου (6988019804), Μαρία Γιουμούκη (6982213401), Τερέζα Ζωγοπούλου (6982218264)

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.,

Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Σύνδεσμος Εγγραφής: https://www.ru.aegean.gr/epos/?id=446

σε ποιουσ απευθυνεται

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε συνειδητοποιημένους επιμορφούμενους, που μπορούν να εργαστούν αυτόνομα και εντατικά, με τους δικούς τους ρυθμούς μάθησης, ώστε να ανταπεξέλθουν σε ασύγχρονη διδασκαλία με εμπλουτισμένο και απαιτητικό περιεχόμενο. Τα προγράμματα έχουν σχεδιαστεί για το ευρύ κοινό με τη φιλοσοφία και τις αρχές της διά βίου μάθησης, στοχεύοντας στον εφοδιασμό των επιμορφούμενων με ένα ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά εργασίας.

Σκοπός και στόχοι προγράμματος

Το Επιμορφωτικό Πρόγραμμα στοχεύει στη θεωρητική ενδυνάμωση των επιμορφούμενων, όσον αφορά την επιστήμη της συμβουλευτικής, με εστίαση:

Α) Στις θεωρίες και τις σχολές προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης:

Θεωρίες χαρακτηριστικών, Οικονομικές Θεωρίες, Θεωρίες της κοινωνικής δομής, Θεωρίες επεξεργασίας σύνθετων πληροφοριών, Θεωρίες Αναγκών, Θεωρίες Αυτοαντίληψης, Θεωρία του τυχαίου, Γνωστικές Θεωρίες Επαγγελματικής Ανάπτυξης, Τυπολογική Θεωρία του Holland, Θεωρία της κοινωνικής µάθησης του Bandura, Εξελικτική Θεωρία του Donald Super.

Β) Στοιχεία και θεωρίες οργανωτικής – επαγγελματικής συμβουλευτικής: Αντίληψη και Αποτελεσματική Επικοινωνία – Αξιολόγηση Προσωπικού. Εργασιακές στάσεις και Συμπεριφορές Εργασιακό Άγχος και Επαγγελματική Εξουθένωση. Κίνητρα εργασίας – Εκπαίδευση προσωπικού. Εργασιακή παρενόχληση.

Γ) Δυναμική των ομάδων - Ηγεσία και παρακίνηση προσωπικού - Ψυχολογία & Συμπεριφορά στο χώρο της εργασίας

Δ) Στη μεθοδολογία ατομικών και ομαδικών συμβουλευτικών συνεδριών (κατανόηση των σταδίων, της πορείας και της τελικής έκβασης των συμβουλευτικών παρεμβάσεων) - Στην ανάλυση παραδειγματικών περιστατικών και περιπτώσεων

Ε) Στην εξοικείωση των επιμορφούμενων με τις τεχνικές έρευνας στον τομέα της συμβουλευτικής και των κοινωνικών επιστημών

Δεξιότητες που καλλιεργούνται στους επιμορφούμενους

Μετά το τέλος του προγράμματος, οι επιμορφούμενοι/ες θα είναι σε θέση να γνωρίσουν και να κατανοήσουν:

• Τις βασικές αρχές σύνταξης προγράμματος παροχής υπηρεσιών ΣυΕΠ.(Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού)
• Τις βασικές αρχές και είδη διερεύνησης αναγκών των συμβουλευμένων
• Τις βασικές αρχές και διαδικασίες σύστασης δικτύων και συνεργασιών
• Τις κύριες τεχνικές συμβουλευτικής συνέντευξης
• Τις κύριες αρχές διαμόρφωσης ατομικού σχεδίου δράσης

Μέθοδος Διδασκαλίας

Το επιμορφωτικό πρόγραμμα αποτελείται συνολικά από δώδεκα (12 διδακτικές μηνιαίες ενότητες). Κάθε μηνιαία ενότητα περιλαμβάνει ασύγχρονη διαδικτυακή διδασκαλία μέσω πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης. Η ασύγχρονη διαδικτυακή διδασκαλία δεν απαιτεί την ταυτόχρονη αλληλεπίδραση των επιμορφούμενων και των διδασκόντων, που σημαίνει ότι οι επιμορφούμενοι δεν είναι αναγκαίο να συνδέονται στην πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης την ίδια χρονική στιγμή. Αντίθετα, μπορούν να επιλέγουν μόνοι τους το προσωπικό τους εκπαιδευτικό χρονικό πλαίσιο και να μελετούν το εκπαιδευτικό υλικό.

Διάρκεια (αρχή -τέλος)

Το πρόγραμμα είναι ετήσιο και πιστώνει 450 διδακτικές ώρες.

Έναρξη μαθημάτων: 15/01/2021 

Λήξη μαθημάτων: 15/01/2022

Τρόπος αξιολόγησης

• Συμπλήρωση ενός τεστ πολλαπλών επιλογών στο τέλος κάθε μηνιαίας θεματικής ενότητας
• Συγγραφή τελικής πτυχιακής εργασίας (3.000-6.000 λέξεις)
• Δόμηση εικονικής συμβουλευτικής παρέμβασης (1.500-3.000 λέξεων)

Μοριοδοτήσεις

Όλα μας τα Προγράμματα προσφέρουν Ευρωπαϊκές Πιστωτικές Μονάδες Επαγγελματικής Κατάρτισης ECVET. Ενδεικτικά, ένα πρόγραμμα 450 ωρών πιστώνει 22,5 ECVET (https://www.iky.gr/el/ecvet).

Τα περισσότερα Προγράμματά μας μοριοδοτούνται ως σεμινάρια, που οργανώθηκαν από δημόσιο Πανεπιστήμιο, αλλά το πλεονέκτημα αυτό:

• Εξαρτάται από την ισχύουσα νομοθεσία.
• Διαφοροποιείται ανάλογα με την ειδικότητα του επιμορφούμενου.
• Δεν αφορά το Πανεπιστήμιο, το οποίο διοργανώνει το σεμινάριο ΜΟΝΟ για τη γνώση και την επαγγελματική ενδυνάμωση.

Το Πανεπιστήμιο στέκεται αρωγός σε κάθε προσπάθεια επαγγελματικής αποκατάστασης και ανέλιξης των επιμορφούμενων.

Δίδακτρα

Το κόστος του σεμιναρίου είναι 390 ευρώ συνολικά και καταβάλλεται σε δύο δόσεις.

1^η δόση195 ευρώ: καταβάλλεται μέχρι 14Ιανουαρίου 2021

2^η δόση195 ευρώ: καταβάλλεται μέχρι 14 Απριλίου 2021

(Η πληρωμήτης πρώτης δόσης κατοχυρώνει και την εγγραφή σας)

*Για τη λήψη του πιστοποιητικού ο επιμορφούμενος/η δεν πρέπει να έχει καμία οικονομική και ακαδημαϊκή υποχρέωση απέναντι στο πανεπιστήμιο.

Ενότητες Προγράμματος

Το πρόγραμμα επικεντρώνεται, αλλά δεν περιορίζεται στις παρακάτω ενότητες:

Διδακτική Ενότητα  1

Τίτλος: Τεχνικές ουμανιστικών προσεγγίσεων στη Συμβουλευτική

Περιγραφή

Η Συμβουλευτική επιστήμη στηρίζεται στο σύνολο των θεωριών της προσωπικότητας του ανθρώπου με αποτέλεσμα η συμβουλευτική διαδικασία να στηρίζεται πρωτίστως στην επικοινωνία συμβούλου και συμβουλευόμενου. Ο C. Rogers, ο οποίος από πολλούς θεωρήθηκε ο «πατέρας» της συμβουλευτικής ορίζει τη συμβουλευτική τονίζοντας τη συμβουλευτική σχέση ως εξής: «Η επιτυχημένη συμβουλευτική αποτελείται από μια σαφώς οργανωμένη και επιτρεπτική σχέση που επιτρέπει στον πελάτη να αποκτήσει αυτογνωσία σε βαθμό που να μπορεί να κάνει θετικά βήματα προς την κατεύθυνση που του έχει υποδείξει ο νέος του προσανατολισμός». Η άσκηση του θεσμού της συμβουλευτικής προϋποθέτει τόσο την αναγνώριση της ατομικής ελευθερίας του ατόμου, όσο και την αμερόληπτη εξέταση των δυνατοτήτων του και του περιβάλλοντός του. Έχει παρατηρηθεί ότι η Συμβουλευτική και η Ψυχοθεραπεία είναι δύο όροι που πολλές φορές αλληλεπικαλύπτονται. Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές που είναι σημαντικές, όπως είναι για παράδειγμα, ο χρόνος που απαιτείται για την εξαγωγή συμπερασμάτων. Αξιοσημείωτη είναι η ποικιλία προσεγγίσεων σχετικά με το πως λειτουργεί το ανθρώπινο μυαλό και κατά συνέπεια και η ποικιλία προσεγγίσεων, όσον αφορά στην παροχή βοήθειας. Οι κυριότερες προσεγγίσεις εμπίπτουν σε τέσσερις κατηγορίες, που είναι οι Ψυχοδυναμικές (Psychodynamic), οι Υπαρξιακές – Ουμανιστικές (Existential Humanistic), οι Συμπεριφορικές (Behavioral) και οι Γνωστικές (Cognitive). Οι προσεγγίσεις αυτές μπορεί να έχουν διαφορετική οπτική για το ίδιο ζήτημα και κάποια/ες μπορεί να είναι αποτελεσματικότερη/ες από άλλη/ες, ανάλογα με την περίπτωση και ως εκ τούτου αξιοποιούν διαφορετικές τεχνικές προσέγγισης. Παρόλα αυτά η ενσυναίσθηση, η άνευ όρων αποδοχή και η αυθεντικότητα/γνησιότητα είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον/την σύμβουλο σε κάθε προσέγγιση, καθώς απώτερος σκοπός είναι η επικοινωνία με τον/την συμβουλευόμενο/η.

Διδακτική Ενότητα  2

Τίτλος: Οικογενειακή Συμβουλευτική

Περιγραφή

Σκοπός το μαθήματος είναι να γνωρίσουν και να κατανοήσουν οι εκπαιδευόμενοι την έννοια της οικογενειακής συμβουλευτικής, ποιο είναι το αντικείμενο της, πότε είναι απαραίτητη και πώς μπορεί να εφαρμοστεί. Η οικογένεια ως ένα δυναμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ενεργούν, διαμορφώνονται και εξελίσσονται τα άτομα που την απαρτίζουν, αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο παρέμβασης για τροποποίηση συμπεριφορών, επίτευξη συναισθηματικής ευεξίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Το μάθημα περιλαμβάνει αρχικά μια περιγραφή των μορφών οικογένειας, της δομής της λειτουργίας και της εξέλιξής της. Μελετάται η οικογένεια ως ένα «σύστημα» μέσα στο οποίο αναπτύσσονται δυναμικές σχέσεις και αλληλεπιδράσεις, που καθορίζουν τόσο την πορεία της ως «όλον» όσο και την πορεία των μελών που την απαρτίζουν ξεχωριστά. Γίνεται προσδιορισμός και περιγραφή των προβλημάτων που αναπτύσσονται σε μια οικογένεια (μεταξύ του ζευγαριού, μεταξύ γονέων και παιδιών, της οικογένειας σε σχέση με ευρύτερα πλαίσια) και της σημασίας τους, μέσα από παραδείγματα και μελέτες περιπτώσεων. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται  επιμέρους προσεγγίσεις και τεχνικές της οικογενειακής συμβουλευτικής, η δυνατότητα συνδυαστικής εφαρμογής τους και με άλλες θεωρητικές κατευθύνσεις και επισημαίνεται η χρησιμότητα μιας ολιστικής παρέμβασης. Η δομή της αρχικής συνέντευξης και ο σχεδιασμός της πορείας και των βημάτων της συμβουλευτικής υποστήριξης που στοχεύει στη διαχείριση κρίσεων σε ζευγάρια/οικογένειες, αποτελούν μέρος των γνώσεων που θα αποκτηθούν κατά τη διάρκεια του παρόντος εκπαιδευτικού προγράμματος.

Διδακτική Ενότητα  3

Τίτλος: Τεχνικές Ομαδικής Συμβουλευτικής

Περιγραφή

Η Συμβουλευτική, έχει στόχο να προσφέρει στο άτομο ευκαιρίες, προκειμένου να αναπτύξει τις δυνατότητές του για να ζήσει µε έναν τρόπο πιο ικανοποιητικό για το ίδιο. Σημαντικό πεδίο εφαρμογής της Συμβουλευτικής αποτελεί η επαγγελματική ανάπτυξη του ανθρώπου που σχετίζεται με την αυτογνωσία και τη λήψη απόφασης για την επιλογή επαγγέλματος. Ωστόσο, ο όρος Συμβουλευτική σχέση συμπεριλαμβάνει εργασία όχι μόνο µε µεµονωµένα άτομα, αλλά και με ζευγάρια ή ομάδες ατόμων. Οι στόχοι, λοιπόν, της συμβουλευτικής διαφέρουν σύμφωνα µε τις ανάγκες των ατόμων. Σε κάθε περίπτωση, ο/η σύμβουλος πρέπει να χρησιμοποιεί γλώσσα κατανοητή και συγκεκριμένες τεχνικές, ώστε η επικοινωνία με τον/την συμβουλευόμενο/η να είναι καθαρή. Υπάρχει ένα πλήθος τεχνικών που ο σύμβουλος μπορεί να χρησιμοποιήσει για να διευκολύνει το έργο του. Χρειάζεται να τις γνωρίζει όλες για να μπορεί να διαλέξει την κατάλληλη ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Η ομαδική συμβουλευτική, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται πολύ συχνά και μάλιστα ως στάση και θεωρητική τάση στην σύγχρονη ψυχοθεραπευτική πρακτική (ανάλυση ομάδων). Εδώ υπεισέρχονται έννοιες, όπως είναι η δυναμική ομάδων και ο συντονιστής της ομάδας. Η λειτουργία της ομάδας αφορά στον τρόπο που η ομάδα αναπτύσσεται και επιλύει θέματα που προκύπτουν. Η ομαδική συμβουλευτική, λοιπόν, στοχεύει στο να βοηθήσει κάθε μέλος της ομάδας ξεχωριστά να κατανοήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις σχέσεις του με το κάθε ένα από τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, εφόσον μια τέτοια συνειδητοποίηση του παρέχει πληροφορίες για τους τρόπους συσχέτισής του με τους άλλους στην πραγματική του ζωή. Η Ομαδική Συμβουλευτική Παρέμβαση βασίζεται στο σκεπτικό ότι υπάρχουν κοινά θέματα σε ό,τι αφορά στον σχεδιασμό της σταδιοδρομίας και τις επαγγελματικές επιλογές, τα οποία μπορούν να συζητηθούν σε ομάδες κατά τρόπο προγραμματισμένο και συστηματικό, με στόχο την επίτευξη καλύτερων συνθηκών διαβίωσης των ατόμων.

Διδακτική Ενότητα  4

Τίτλος: Προσωπική ανάπτυξη

Περιγραφή

Προσωπικότητα είναι ο συνδυασμός εκείνων των χαρακτηριστικών που κάνουν ένα άτομο να αντιδρά με συγκεκριμένους τρόπους σε ορισμένες καταστάσεις. Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, εντάσσονται στις πιο σημαντικές μεταβλητές επιρροής στη διαδικασία λήψης απόφασης για τη σταδιοδρομία του ατόμου, καθώς η άσκηση κάθε επαγγέλματος προϋποθέτει την ύπαρξη ορισμένων χαρακτηριστικών. Η επιλογή επαγγέλματος αποτελεί την επιβεβαίωση της προσωπικότητας του ατόμου. Από μια άλλη οπτική, η επαγγελματική επιλογή και ο τρόπος συμπεριφοράς του ατόμου στην εργασία του, συνδέεται άμεσα με την ανάγκη του για αναγνώριση και επιβεβαίωση. Κατά συνέπεια, το άτομο είναι απαραίτητο να έχει επίγνωση των δυνατοτήτων και των αδυναμιών του, για να μπορεί να προσδιορίσει με ρεαλισμό και με αυξημένη πιθανότητα επιτυχίας τις επιδιώξεις του. Απαιτείται, με άλλα λόγια, να έχει καλή αυτογνωσία. Η έννοια του εαυτού παίζει σημαντικό ρόλο στην καθημερινή λειτουργία του ατόμου, καθώς διατηρεί την εσωτερική του συνοχή, καθορίζει τον τρόπο που ερμηνεύει τις εμπειρίες του και δημιουργεί ένα σύνολο προσδοκιών και φιλοδοξιών. Από τους πιο σημαντικούς ατομικούς παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν την επιλογή επαγγέλματος, είναι οι ικανότητες αλλά και οι δεξιότητες του ατόμου. Ως ικανότητες ορίζονται οι προσωπικές δυνατότητες του ατόμου, οι οποίες μπορεί να είναι είτε εμφανείς, είτε ακόμη το άτομο να μην τις έχει ανακαλύψει ή να υποτιμά τη δυναμική τους. Με τον όρο δεξιότητα εννοείται ο βαθμός ευκολίας, ακρίβειας και ταχύτητας με τον οποίο εκτελούνται μια σειρά από ενέργειες, προκειμένου να αντιμετωπιστεί μια κατάσταση, να λυθεί ένα πρόβλημα, στην προσωπική, επαγγελματική και στην κοινωνική ζωή του ατόμου. Η προσωπική ανάπτυξη αφορά σε όλη την πορεία της ζωής του ανθρώπου και η προσωπικότητα αποτελεί μία βασική διάσταση του ατόμου, ώστε κάθε άτομο να είναι μοναδικό.

Διδακτική Ενότητα  5

Τίτλος: Executive Counseling, Coaching and Mentoring – Επιχειρησιακή Συμβουλευτική

Περιγραφή

Η ανάπτυξη στελεχών θα μπορούσε να οριστεί ως η συνειδητή και συστηματική διαδικασία ελέγχου της ανάπτυξης των στελεχιακών πόρων της επιχείρησης για την επίτευξη των στόχων και των στρατηγικών του οργανισμού. Σ’ αυτή περιέχεται και το σύνολο των εκπαιδευτικών προσπαθειών που προορίζονται για εκείνα τα άτομα ή τις ομάδες που επιβλέπουν ή διοικούν τους άλλους, δηλαδή η λειτουργία της εκπαίδευσης των στελεχών. Αναγνωρίζονται αρκετά θετικά αποτελέσματα που προκύπτουν από  ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα ανάπτυξης σταδιοδρομίας, καθώς διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα των ταλαντούχων στελεχών, βελτιώνει την ικανότητα της επιχείρησης να προσελκύει και να διατηρεί εργαζόμενους με υψηλά προσόντα, διασφαλίζει ίσες ευκαιρίες εξέλιξης και ανάπτυξης των μειονοτήτων και των γυναικών, μειώνει την απογοήτευση των εργαζομένων και επαυξάνει την πολιτισμική ποικιλία. Σε πρόσφατες μελέτες η διαδικασία που συνδέει την ανάπτυξη, την εξέλιξη και την εκπαίδευση των ατόμων και των ομάδων, ώστε να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους, προσδιορίζεται με τον όρο coaching και αφορά στην αποτελεσματικότητα της διοίκησης και την επίτευξη στόχων σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο. Με συγκεκριμένα εργαλεία και τεχνικές το Coaching είναι ένας δομημένος διάλογος μεταξύ δυο ατόμων, του coach και του coachee,  μέσα στο πλαίσιο αμοιβαίας εμπιστοσύνης και σεβασμού, με στόχο τη βελτίωση της απόδοσης του ενός με την καθοδήγηση του άλλου. Ενώ, λοιπόν, το Coaching επικεντρώνεται στη βελτίωση ικανοτήτων και απόδοσης, σχετικές με την εργασία πάντα, το mentoring ασχολείται με μία περισσότερη ολιστική θεώρηση των πραγμάτων. Ωστόσο, τόσο το coaching όσο και το mentoring παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού  μέσα σε έναν οργανισμό, που στόχο έχει την ενθάρρυνση των εργαζόμενων σε όλα τα επίπεδα για απόκτηση νέων γνώσεων, στάσεων, δεξιοτήτων  και ικανοτήτων, ώστε να βελτιώσουν την απόδοσή τους, να αυξήσουν την ικανοποίησή τους από την εργασία και να ενισχύσουν την αφοσίωσή τους στους οργανισμούς στους οποίους απασχολούνται. 

Διδακτική Ενότητα  6

Τίτλος: Σχολικό Mentoring

Περιγραφή

Τα τελευταία χρόνια η αναγκαιότητα της επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού εδραιώθηκε μέσα από τη θεώρησή του, ως ενός επαγγελματία ικανού να παίρνει μόνος του αποφάσεις που τον αφορούν και ευέλικτου στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες. Βασίστηκε σε θεωρίες σχετικές με την εξέλιξη του ατόμου. Σύμφωνα με αυτές, κάθε εκπαιδευτικός αποκτά την ιδιότητά του μέσα από μία σειρά αλληλεπιδράσεων μεταξύ ηλικίας, εμπειρίας, στοιχείων της προσωπικότητας και περιβαλλοντικών συνθηκών. Στις αναπτυγμένες κοινωνίες γίνονται προσπάθειες για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος και την επιβίωσή του σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Είναι αναγκαία η αλλαγή των καθιερωμένων στάσεων όλων όσων εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία. Κρίνεται απαραίτητη, επομένως, η συνεχής επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών προκειμένου να μπορούν να παρακολουθούν τις μεταβολές, καθώς και να αναθεωρούν συνεχώς τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τα οράματά τους. Είναι εμφανές λοιπόν, για όλους τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω, πως οι εκπαιδευτικοί, ως πρωταγωνιστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καλούνται να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να επιτύχουν τον στόχο της συνεχούς επαγγελματικής ανάπτυξης προς όφελος δικό τους, των μαθητών τους και του σχολείου τους γενικότερα. Απαραίτητη προβάλλει η ανάγκη της μεντορικής σχέσης η οποία αναφέρεται σε εξατομικευμένη βοήθεια και στήριξη από πεπειραμένους σε νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς, καθώς συμβάλλει καθοριστικά στη βαθμιαία εξοικείωσή τους κατά την άσκηση του εκπαιδευτικού και διδακτικού τους έργου. Λαμβάνοντας υπ’ όψη τους τα παραπάνω, πολλά εκπαιδευτικά συστήματα στον κόσμο έχουν υιοθετήσει τη Συμβουλευτική Καθοδήγηση (mentoring) ως την κυρίαρχη τάση στην υποδοχή και υποστήριξη των νεοεισερχόμενων εκπαιδευτικών αλλά και με παράλληλο στόχο την επαγγελματική ανάπτυξη και τη διατήρηση του υπάρχοντος εκπαιδευτικού δυναμικού. Η Συμβουλευτική Καθοδήγηση μπορεί να είναι στοιχείο ενός προγράμματος εισαγωγικής επιμόρφωσης και σε ορισμένες περιπτώσεις ταυτίζεται με αυτήν. Τα προγράμματα Mentoring έχουν υιοθετηθεί διεθνώς ως εκπαιδευτική πρακτική υποστήριξης του νεοδιοριζόμενου. Παρόλα αυτά, κρίνεται απαραίτητο να διερευνηθεί η ποιότητά τους με απώτερο σκοπό τη βελτίωσή τους, ώστε να γίνουν πιο αποτελεσματικά και για το νέο εκπαιδευτικό, αλλά και για την καλλιέργεια μιας σχολικής κουλτούρας που θα έχει στόχο την επιτυχία των μαθητών.

Διδακτική Ενότητα  7

Τίτλος: Επαγγελματική Συμβουλευτική και Τεστ Επαγγελματικού Προσανατολισμού

Περιγραφή

Η Επαγγελματική Συμβουλευτική είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του επαγγέλματος της συμβουλευτικής. Ο Προσανατολισμός εμφανίστηκε και καλλιεργήθηκε ως μια οργανωμένη σκέψη στο τέλος του προηγούμενου αιώνα και η εφαρμογή του υλοποιήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα. Στην εκπαίδευση χρησιμοποιήθηκαν αρχικά και οι όροι: «Επαγγελματική καθοδήγηση, Οδηγητική, Επαγγελματική Εξερεύνηση και Επαγγελματικός Προσανατολισμός». Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται όροι, όπως: «Επαγγελματική Συμβουλευτική, Συμβουλευτική και Επαγγελματικός Προσανατολισμός, Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας, Αγωγή Σταδιοδρομίας, Επαγγελματική Διαπαιδαγώγηση, κλπ. Η Συμβουλευτική με τον Προσανατολισμό είναι ένας ενιαίος θεσμός, που περιλαμβάνει διαδικασίες και μέτρα που στοχεύουν στο να βοηθήσουν το άτομο, αφού γνωρίσει τον εαυτό του και το περιβάλλον του, να επιτύχει επιλογές τέτοιες, που θα εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή εξέλιξη και αξιοποίηση του εαυτού του  αλλά και για το γενικό καλό της κοινωνίας. Η διαδικασία της παροχής υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής πραγματοποιείται σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο. Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός αποτελεί πεδίο εφαρμογής πολλών επιστημών (Ψυχολογίας, Παιδαγωγικής, Οικονομίας, Κοινωνιολογίας, κ.ά.), καθεμιά από τις οποίες τον προσεγγίζει από άλλη οπτική γωνία και δίνει έμφαση σε διαφορετικές διαστάσεις του (ψυχολογικές, παιδαγωγικές, οικονομικές, κοινωνικές, κ.ά.). Με λίγα λόγια ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός στοχεύει στην πλήρη ένταξη του ατόμου, με έναν παραγωγικό ρόλο στη κοινωνία,  μέσω της διερεύνησης, της ενημέρωσης και της προετοιμασίας που διαθέτει. Ο ρόλος αυτός καλείται να συμπίπτει με τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του κάθε ατόμου και ασφαλώς να επιλέγεται από τον ίδιο. Η αυτογνωσία του ατόμου είναι αυτή που θα τον βοηθήσει στην επιλογή του επαγγέλματος. Έτσι, θα είναι σε θέση να απαντάει σε ερωτήσεις του τύπου ποια είναι τα ενδιαφέροντα του κ.ά. Για τους λόγους αυτούς χρησιμοποιούνται τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού που σχετίζονται με τα ενδιαφέροντα, τις ικανότητες και δυνατότητες, την προσωπικότητα, την επαγγελματική ανάπτυξη, τις επαγγελματικές πεποιθήσεις και την επαγγελματική κατάσταση του ατόμου. Οι απαντήσεις του, θα πρέπει να δίνονται μετά την πλήρη ανάλυση του εαυτού του. Όπως και να έχει όμως, αποκλειστική ευθύνη των επιλογών του έχει το ίδιο το άτομο.

Διδακτική Ενότητα  8

Τίτλος: Θεωρίες Επαγγελματικής Ανάπτυξης

Περιγραφή

Η προσωπικότητα του ατόμου δεν είναι μονοδιάστατη αλλά αποτελείται από διάφορούς τομείς, ένας από τους οποίους είναι ο επαγγελματικός τομέας, που καλύπτει την επαγγελματική συμπεριφορά, η οποία αποτελεί τμήμα της συμπεριφοράς του ατόμου στο σύνολό της και έχει σχέση με την ευρύτερη έννοια της επαγγελματικής ζωής. Συνεπώς, η έννοια της επαγγελματικής συμπεριφοράς ενός ατόμου δεν περιλαμβάνει μόνο τη διαδικασία άσκησης κάποιου επαγγέλματος, αλλά και τις φάσεις που σχετίζονται με την προετοιμασία για την άσκησή του, ακόμη και τις φάσεις εκείνες κατά τις οποίες παίρνουν μορφή τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, τα οποία άλλωστε θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στην επαγγελματική εξέλιξη του ατόμου. Η χρήση του όρου αυτού αποσκοπεί στο να αποδειχτεί ότι η είσοδος σε ένα επάγγελμα δεν είναι αποτέλεσμα µιας στιγμιαίας απόφασης αλλά µιας µμακροχρόνιας αναπτυξιακής διαδικασίας που συμβαδίζει µε την ψυχολογική εξέλιξη του ατόμου. Μαζί με τον όρο αυτόν εμφανίστηκαν οι θεωρίες που εντάσσονται σε δυο ομάδες˙ εκείνες δηλαδή που ασχολούνται πραγματικά με την επαγγελματική ανάπτυξη και εκείνες που ασχολούνται μόνο με την επιλογή επαγγέλματος και τους παράγοντες που την επηρεάζουν. Η γενική ταξινόμηση των θεωριών είναι η παρακάτω: Μη ψυχολογικές θεωρίες, Ψυχολογικές θεωρίες και Γενικές θεωρίες. Στο πλαίσιο αυτών των θεωρητικών προσεγγίσεων, ιδιαίτερης σημασίας είναι και η ανάδειξη της αλληλεπίδρασης µμεταξύ των πολλαπλών ρόλων που αναλαμβάνει το άτομο στη διάρκεια του βίου του και των επαγγελματικών του επιλογών. Η επαγγελματική ανάπτυξη του ατόμου καθορίζεται από ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως επιδρούν στο άτομο, από την αλληλεπίδραση δεσμευτικών ή περιοριστικών και ενθαρρυντικών ή διευκολυντικών συνδυασμών. Κανένας παράγοντας δεν πρέπει να εξετάζεται µεµονωµένα ως προς την επίδραση που έχει στην επαγγελματική ανάπτυξη και επιλογή.

Διδακτική Ενότητα  9

Τίτλος: Συμβουλευτική σε Ευαίσθητες Κοινωνικές Ομάδες

Περιγραφή

Οι συμβουλευτικές παρεμβάσεις, ανεξάρτητα από το θεωρητικό υπόβαθρο στο οποίο βασίζεται η κάθε μία, έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά που εντοπίζονται σε όλες. Υπάρχουν όμως και διαφορές μεταξύ τους, κάποιες από τις οποίες σχετίζονται με την πληθυσμιακή ομάδα στην οποία απευθύνονται. Η συμβουλευτική που αφορά σε Ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες (ΕΚΟ), έχει κάποιους ειδικούς προσδιοριστές που τη διακρίνουν από τις υπόλοιπες μορφές συμβουλευτικής. Στις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες εντάσσονται μεταξύ άλλων πάσχοντες από σοβαρές σωματικές ή ψυχικές ασθένειες, θρησκευτικές ή πολιτισμικές μειονότητες, πρόσφυγες, μετανάστες, πληγέντες από φυσικές καταστροφές, άστεγοί, μακροχρόνια άνεργοι, αποφυλακισμένοι, χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών, ανήλικοι παραβάτες, οικογένειες σε κρίση, κακοποιημένες γυναίκες, θύματα βίας, θύματα εμπορίας (trafficking) κ.α. Στις μέρες μας όλο και περισσότερο δίνεται έμφαση σε δράσεις και παρεμβάσεις καταγραφής των αναγκών και σχεδιασμού υποστήριξης αυτών των ομάδων. Ποια είναι όμως τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Συμβουλευτικής σε ΕΚΟ; Ποιος μπορεί να είναι ο στόχος των παρεμβάσεων που θα εφαρμοστούν; Τι επιπλέον δεξιότητες και προσόντα οφείλει να έχει ένας σύμβουλος για να παρέχει υποστήριξη σε αυτές τις ομάδες; Ποιο είναι το κατάλληλο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα αναπτυχθούν οι όποιες δράσεις υποστήριξης τους; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θα απαντηθούν κατά τη διάρκεια του παρόντος μαθήματος σε μια προσπάθεια να αποκτηθούν βασικές γνώσεις της συγκεκριμένης μορφής συμβουλευτικής.

Διδακτική Ενότητα  10

Τίτλος:Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας των Κοινωνικών Επιστημών

Περιγραφή

Το μάθημα φέρει εισαγωγικό χαρακτήρα στη μελέτη των δύο ρευμάτων ερευνητικής μεθοδολογίας που έχουν κυριαρχήσει στις κοινωνικές επιστήμες. Μετά το πέρας αυτού, οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τη διαφοροποίηση της ποσοτικής στρατηγικής έρευνας από την ποιοτική στρατηγική στη βάση τριών κεντρικών σημείων: α. τη σχέση μεταξύ θεωρίας και έρευνας, β. τα επιστημολογικά ζητήματα και γ. τα οντολογικά ζητήματα, όπως αυτά ανακύπτουν στη μελέτη του κοινωνικού κόσμου.

Διδακτική Ενότητα  11

Τίτλος: Συγγραφή πτυχιακής εργασίας και μεθοδολογία έρευνας

Περιγραφή

Οι εκπαιδευόμενοι θα εκπονήσουν επιστημονική εργασία 3.000-6.000 λέξεων.

Διδακτική Ενότητα  12

Τίτλος: Δόμηση εικονικής συμβουλευτικής παρέμβασης

Περιγραφή

Οι επιμορφούμενοι θα πρέπει να οργανώσουν και ναμαγνητοσκοπήσουν μια εικονική συμβουλευτική παρέμβαση,βασισμένη στις αρχές και τις θεωρίες που θα έχουν διδαχθεί.

Εγγραφή / Αναλυτική μέθοδος πληρωμής

Η πληρωμή γίνεται μέσω πιστωτικής- χρεωστικής κάρτας:

Προσοχή η πληρωμή των διδάκτρων μπορεί να γίνει αποκλειστικά με δική σας χρεωστική ή πιστωτική κάρτα.

Εάν χρησιμοποιήσετε κάρτα με διαφορετικά στοιχεία από τα δικά σας (κάρτα που ανήκει σε άλλον) παρακαλούμε να επικοινωνήσετε με τη γραμματεία στο 2251036580 και 2251036520 για να δηλώσετε τα προσωπικά σας στοιχεία ή εναλλακτικά να στείλετε mail στο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., δηλώνοντάς το.

Πληρωμή μέσω πιστωτικής- χρεωστικής κάρτας

Βήμα 1ο

Συμπληρώστε την παρακάτω αίτηση

https://www.ru.aegean.gr/epos/?id=446

Οδηγίες:

Εισάγετε τα προσωπικά σας στοιχεία στα παραπάνω πεδία.

Στην επιλογή “συμμετοχή ως” επιλέγετε το ποσό που θα καταθέσετε.

Στο πεδίο “Αριθμός Φορολογικού Μητρώου Συμμετέχοντα” αναγράψτε το ΑΦΜ σας

Βήμα 2ο

• Στο πεδίο 1 επιλέγετε τον τύπο παραστατικού που επιθυμείτε να λάβετε (Απόδειξη παροχής υπηρεσιών ή τιμολόγιο)

• Το πεδίο 2 ‘Τρόπος πληρωμής” επιλέγετε Πιστωτική/Χρεωστική Κάρτα
• Το πεδίο “Πληροφορίες Πληρωμής/Αριθμός Καταθετηρίου” το αφήνετε κενό. Για να προχωρήσετε στην πληρωμή θα πρέπει να πατήσετε εγγραφή.

• Στη συνέχεια πατήστε Proceed για να μεταφερθείτε στο e-commerce της Alpha Bank.

Συμπληρώστε τα στοιχεία της κάρτας σας και έπειτα πατήστε πληρωμή

Επισημάνσεις

Ακολουθείται αυστηρά η ακαδημαϊκή δεοντολογία και οποιαδήποτε παρέκκλιση από αυτή, οδηγεί στην απώλεια της ιδιότητας του επιμορφούμενου, δίχως επιστροφή διδάκτρων.

Τα έγγραφα αιτήματα απαντώνται μέσα σε 7 εργάσιμες μέρες.

Όλες οι επικοινωνίες γίνονται ψηφιακά. Σε ψηφιακή μορφή αποδίδονται όλα τα πιστοποιητικά και οι βεβαιώσεις μέσα σε 1 έως 3 μήνες από την περάτωση των σπουδών.

ΠΡΟΣΟΧΗ: 

1.Τα δίδακτρα δεν επιστρέφονται σε καμία περίπτωση παρά μόνο εάν ακυρωθεί ή δεν πραγματοποιηθεί το πρόγραμμα με υπαιτιότητα του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Με την υποβολή της αίτησης παραιτείστε από κάθε απαίτηση για επιστροφή διδάκτρων ή για οποιαδήποτε άλλη αλλαγή.

2. Ένα μεγάλο μέρος της επικοινωνίας γίνεται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Τα e-mail που είναι διαθέσιμα είναι τα ακόλουθα Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. και Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Για να μπορούμε να επεξεργαζόμαστε τα αιτήματά σας θα πρέπει απαραιτήτως στο θέμα να αναγράφονται τα εξής στοιχεία, ονοματεπώνυμο, πρόγραμμα και o μοναδικός αλγόριθμος επιμορφούμενου(πχ. Μαρία Παπαδοπούλου, Ειδική Αγωγή, 1011003202009032021).Οποιοδήποτε e-mail χωρίς αυτό το θέμα θα αγνοείται.

3. Το πρόγραμμα μαθημάτων είναι ενδεικτικό και μπορεί να αλλάζει ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των διδασκόντων,  την ανάρτηση υλικού και τις εκπαιδευτικές ανάγκες.

4. Τα νέα πιστοποιητικά του Πανεπιστημίου Αιγαίου απονέμονται ηλεκτρονικά από το Κέντρο Διά Βίου Μάθησης. Συνήθως αποδίδουν Ευρωπαϊκές Επαγγελματικές Πιστωτικές Μονάδες (Ecvet) και ο χρόνος αποστολής τους στους υποψηφίους εξαρτάται από την ολοκλήρωση των ακαδημαϊκών και οικονομικών ελέγχων. Κατά μέσο όρο τα πιστοποιητικά αποστέλλονται μέσα σε διάστημα 1 έως 3 μηνών από την ολοκλήρωση του προγράμματος.

5. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου διατηρεί το δικαίωμα αλλαγής οποιουδήποτε σημείου της προκήρυξης ανάλογα με τις εκπαιδευτικές και διοικητικές ανάγκες. Η παρούσα προκήρυξη δεν είναι κατ´ ουδένα τρόπο δεσμευτική για τα Προγράμματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

6. Πληροφορίες για πιθανές μοριοδοτήσεις ανάλογα με την ισχύουσα νομοθεσία μπορούν να ληφθούν από τους αρμόδιους φορείς και όχι από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

7. Η εγγραφή στα Προγράμματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου συνεπάγεται την αποδοχή της διατήρησης των προσωπικών δεδομένων και της αξιοποίησής τους για εκπαιδευτικούς και διαφημιστικούς σκοπούς.

8. Η εγγραφή στα Προγράμματα συνεπάγεται τήρηση της ακαδημαϊκής δεοντολογίας και των κανόνων καλής συμπεριφοράς. Οποιαδήποτε παρέκκλιση από τους κανόνες του Πανεπιστημίου και της ευγένειας μπορεί να αποκλείσει τον επιμορφούμενο από τα Προγράμματα, χωρίς επιστροφή διδάκτρων ή απονομή οποιασδήποτε βεβαίωσης.

9. Η λογοκλοπή ή ο λογοδανεισμός οδηγούν στην αποβολή του επιμορφούμενου από το πρόγραμμα χωρίς κανένα δικαίωμα επιστροφής διδάκτρων.

10. Το Πανεπιστήμιο αποκτά το copyright του υλικού που παραδίδουν οι επιμορφούμενοι στα πλαίσια των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Επίσης, όλο το υλικό του Πανεπιστημίου προστατεύεται από copyright και η με οποιαδήποτε μορφή αναπαραγωγής του έχει νομικές κυρώσεις.

11. Οι αξιολογικές κρίσεις για το πρόγραμμα και άλλες προτάσεις απαγορεύεται ρητά να αναρτώνται υπό μορφή σχολίων ή άλλων μέσων στην πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης ή σε άλλες ομάδες δικτύωσης. Προτάσεις, κριτικές και σχόλια γίνονται μόνο στο ειδικό έντυπο αξιολόγησης και λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Τα έγγραφα αιτήματα των επιμορφούμενων απαντώνται μέσα σε 7 εργάσιμες μέρες.

12. Η κατανόηση των όρων «σύγχρονος» και «ασύγχρονος» ως μεθόδων διδασκαλίας θεωρείται αυτονόητη και το ίδιο ισχύει για την άριστη γνώση υπολογιστών, που είναι εκ των ουκ άνευ προϋπόθεση για την παρακολούθηση των προγραμμάτων. Αδυναμία των επιμορφούμενων να κατανοούν τις μεθόδους διδασκαλίας ή προβλήματα που απορρέουν από την ελλιπή γνώση υπολογιστών, δεν θα επιτραπεί να επηρεάσουν την ποιότητα των προγραμμάτων. Το Πανεπιστήμιο διατηρεί το δικαίωμα να σταματήσει τη φοίτηση οποιουδήποτε αποτυγχάνει στους δύο παραπάνω τομείς, χωρίς καμιά αποζημίωση.

13. Η απουσία από τα μαθήματα και τις δράσεις των προγραμμάτων, όπως αυτές κάθε φορά καθορίζονται, μπορεί να οδηγήσει στον αποκλεισμό από τα Προγράμματα χωρίς επιστροφή διδάκτρων ή απονομή βεβαίωσης.

14. Τα Προγράμματα Ψυχικής και Κοινοτικής Υγείας είναι πρόθυμα να επιλύσουν κάθε πρόβλημα, που φυσιολογικό είναι να προκύψει κατά τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας, αρκεί:

α. Να μη γίνεται υπέρβαση ιεραρχίας.

β. Να απευθύνονται εγγράφως και με ακριβή τρόπο στη γραμματεία των Προγραμμάτων.

Woman photo created by prostooleh - www.freepik.com

Συγγραφέας: Ευρυδίκη Νεραντζή

Η συµπεριληπτική εκπαίδευση αποτελεί µια σύγχρονη εκπαιδευτική  τακτική, που κερδίζει έδαφος σε πολλές χώρες διεθνώς και στη χώρα μας, καθώς συνδέεται µε τη συµµετοχή και τη μάθηση όλων ανεξαιρέτως των ατόµων, µέσα από την αναγνώριση και την αποδοχή της διαφορετικότητας, την ισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώµατα, τον εκδημοκρατισμό στο σύγχρονο σχολείο.

Η συμβουλευτική ως μια διαδικασία επικοινωνίας που αποσκοπεί στη παροχή βοήθειας για την επίλυση προβλημάτων, αλλά και την προσαρμογή του στο περιβάλλον και την αντιμετώπιση διάφορων συγκρούσεων (Κοσμίδου-Hardy & Γαλανουδάκη-Ράπτη,1996 ) έχει πολλά να προσφέρει στο χώρο της εκπαίδευσης.

Είναι ξεκάθαρο ότι η συμμετοχή όλων των µαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία και η επιδίωξη της ισότητας δεν µπορεί να γίνει αντιληπτή σαν απλή παροχή πρόσβασης στο σχολικό περιβάλλον

Το πέρασμα του χρόνου, οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, καθώς και οι ευρύτερες κοινωνικές αλλαγές έφεραν στο προσκήνιο την αλλαγή των προτεραιοτήτων του σχολείου που επηρέασε το ρόλο της παροχής της συμβουλευτικής στα σχολεία, με αποτέλεσμα η συμβουλευτική να θεωρηθεί αρμοδιότητα ειδικών επαγγελματιών και υπηρεσιών εκτός σχολείου, εισάγοντας σταδιακά το θεσμό του ψυχολόγου ως υπευθύνου και ειδικού για την άσκηση συμβουλευτικής στα σχολεία.

Ο κλάδος της Συμβουλευτικής έχει γνωρίσει μεγάλη ανάπτυξη στην εποχή μας. Η ανάγκη για εκπαιδευτική, ή ατομική Συμβουλευτική παρέμβαση έχει γίνει πλέον συνείδηση γενικότερα στους μαθητές και τους γονείς τους . Η Συμβουλευτική μπορεί να οριστεί ως η διαδικασία στήριξης των ατόμων να βοηθήσουν τους εαυτούς τους να σκέπτονται και να αντιμετωπίζουν πιο θετικά τις προσωπικές τους δυσκολίες και προβλήματα (Μπρούζος & Ράπτη, 2001).

Σε ότι αφορά το σχολικό πλαίσιο και την εκπαίδευση γενικότερα η Σχολική Συμβουλευτική, είναι ο κλάδος μέσω του οποίου εφαρμόζεται η συμβουλευτική στο σχολείο, κατά κανόνα από τον εξειδικευμένο στην εφαρμογή της στην εκπαίδευση σύμβουλο, ή τον εξειδικευμένο εκπαιδευτικό, ανάλογα με το σύστημα. Βασικός σκοπός της θεωρείται η εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων που θα βοηθήσουν τα άτομα/συμβουλευόμενους, να φτάσουν σε ένα επίπεδο αυτονομίας, να

σκέφτονται πιο θετικά και για τους ίδιους και τις ικανότητές τους, αλλά και για τις αντίξοες συνθήκες των προβλημάτων που καλούνται ν' αντιμετωπίσουν (Μαλικιώση- Λοΐζου,2001).

Εφαρμογές της Σχολικής Συμβουλευτικής

Το περιεχόμενο της Συμβουλευτικής στην εκπαίδευση ασκείται από τον σχολικό ψυχολόγο και αφορά την παρακολούθηση παιδιών στο σχολικό και οικογενειακό πλαίσιο, στην ψυχολογική στήριξη τους, στην διερεύνηση θεμάτων που τα απασχολούν, καθώς και στη σχεδίαση παρεμβάσεων και αξιολόγησης τους Συνίσταται δε στην προσωπική ανάπτυξη των μαθητών μέσα σε κλίμα εμπιστοσύνης, σεβασμού και διευκόλυνσης με απώτερο στόχο την προαγωγή της μάθησης.

Στις περιπτώσεις των ατόμων με αναπηρία, η συμβουλευτική επικεντρώνεται στο ίδιο το άτομο και την οικογένεια του, αλλά και στην ευαισθητοποίηση του σχολείου και της οικογένειας. Επίσης στοχεύει στην εκπαίδευση και την επιμόρφωση ατόμων και ομάδων σε θέματα μάθησης και προσαρμογής, τον εντοπισμό παιδιών με ειδικές ανάγκες και την εκπόνηση εξατομικευμένων προγραμμάτων αγωγής.

Κάθε συμβουλευτική παρέμβαση για τη στήριξη των γονέων του παιδιού με ψυχοκοινωνικές, γνωστικές ή άλλες δυσκολίες πρέπει να στοχεύει στον εντοπισμό των αναγκών της οικογένειας, ώστε να κατανοήσουν και να αποδεχθούν τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζει το παιδί τους, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της θετικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών.

Η εκπαίδευση είναι ξεκάθαρο ότι οφείλει να έχει πλέον ένα πολυδιάστατο χαρακτήρα, να είναι στενά συνδεδεμένη με τη συμβουλευτική, καθώς αποτελεί την κατεξοχήν διαδικασία επίλυσης προβλημάτων των μαθητών των εκπαιδευτικών και γενικότερα όλων όσων εμπλέκονται στην σχολική και κοινωνική ζωή των μαθητών.

Βιβλιογραφία

Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2001). Η Συμβουλευτική Ψυχολογία στην εκπαίδευση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Μπρούζος, Α. & Ράπτη Κ. (2001). Ο ρόλος της σχολικής συμβουλευτικής στην προαγωγή της αποδοχής της διαφορετικότητας. Επιθεώρηση Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού, 56-57, 25-41.

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Κατάρτιση στην Παιδοψυχολογία
εξάμηνης διάρκειας (300 ώρες)

Τα Επιμορφωτικά Προγράμματα Ψυχικής και Κοινοτικής Υγείας είναι έντονα προσανατολισμένα στις διεθνείς συνεργασίες, που έχουν συνάψει και έχουν προσαρμόσει τα περιεχόμενα τους στην ύλη οργανισμών, όπως το SQA-Scottish Qualifications Authority (diploma award) και του Christ Church Canterbury University (Masters degrees). Μετά την επιτυχή περάτωση των Επιμορφωτικών προγραμμάτων οι ενδιαφερόμενοι μπορούν σε πιροαιρετική βάση να συνεχίσουν τις σπουδές τους για απόκτηση τίτλων Master (M.A.), Diploma η προπτυχιακών βασικών τίτλων (B.A). Εναλλακτικά υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ECVET). 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Το πρόγραμμα επικεντρώνεται αλλά δεν περιορίζεται στις παρακάτω ενότητες.

Η συμμετοχή σε όλα τα παραπάνω είναι προαιρετική, αλλά στο τέλος κάθε μηνιαίας ενότητας ο υποψήφιος υποχρεωτικά συμμετέχει σε τεστ με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής από την άνεση του υπολογιστή. Το τεστ πρέπει να γίνει σε προκαθορισμένη επταήμερη περίοδο.

Η διάρκεια κάθε θεματικής ενότητας είναι ένας ημερολογιακός μήνας

Πιστώνονται 25 ώρες για τη μελέτη του υλικού της βιβλιοθήκης, 10 ώρες για την ανατροφοδότηση με τους διδάσκοντες, 15 ώρες για τη μελέτη που αφορά το τεστ και τη διεξαγωγή του, εφόσον υπάρχουν 10 ώρες για τη δια ζώσης συνάντηση ή το webinar

Συνολικά κάθε μηνιαία ενότητα πιστώνει 50-60 διδακτικές ώρες

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ

Τα δίδακτρα του προγράμματος είναι 500 ευρώ και θα κατατεθούν σε δύο δόσεις.

Βήμα πρώτο

Θα πρέπει να καταθέσετε τα χρήματα

Κατάρτιση στην Παιδοψυχολογία (ΠΡΩΤΗ ΔΟΣΗ: 250 Ευρώ)

Ο τραπεζικός λογαριασμός είναι:

ALPHA BANK

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ 601002001002081

ΙΒΑΝ GR19 0140 6010 6010 0200 1002 081

Βήμα 2ο

Έπειτα πρέπει να συμπληρώσετε την αίτηση

ΑΙΤΗΣΗ

Κάντε κλικ εδώ!

Βήμα 3ο 

Το αποδεικτικό κατάθεσης μαζί με την συμπληρωμένη φόρμα εγγραφής θα πρέπει να τα αποστείλετε στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία εγγραφής σας.

*Καμία αίτηση δεν εξετάζεται εάν δεν συνοδεύεται από το απόκομμα κατάθεσης και την αιτιολογία κατάθεσης. Στην αιτιολογία κατάθεσης παρακαλείσθε να αναγράφετε το «ονοματεπώνυμό σας».

**Μετά την εισαγωγή σας στην πλατφόρμα δεν εξετάζεται καμία αίτηση επιστροφής χρημάτων

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 

Κατάρτιση στη Συμβουλευτική

εξάμηνης διάρκειας  (300 ώρες)

Τα Επιμορφωτικά Προγράμματα Ψυχικής και Κοινοτικής Υγείας είναι έντονα προσανατολισμένα στις διεθνείς συνεργασίες, που έχουν συνάψει και έχουν προσαρμόσει τα περιεχόμενα τους στην ύλη οργανισμών, όπως το SQA-Scottish Qualifications Authority (diploma award) και του Christ Church Canterbury University (Masters degrees). Μετά την επιτυχή περάτωση των Επιμορωτικών προγραμμάτων οι ενδιαφερόμενοι μπορούν σε πιροαιρετική βάση να συνεχίσουν τις σπουδές τους για απόκτηση τίτλων Master (M.A.), Diploma η προπτυχιακών βασικών τίτλων (B.A). Εναλλακτικά υπάρχει η δυνατότητα απόκτησης Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ECVET). 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Το πρόγραμμα της Συμβουλευτικής επικεντρώνεται αλλά δεν περιορίζεται στις παρακάτων ενότητες.

Η συμμετοχή σε όλα τα παραπάνω είναι προαιρετική, αλλά στο τέλος κάθε μηνιαίας ενότητας ο υποψήφιος υποχρεωτικά συμμετέχει σε τεστ με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής από την άνεση του υπολογιστή. Το τεστ πρέπει να γίνει σε προκαθορισμένη επταήμερη περίοδο.

Η διάρκεια κάθε θεματικής ενότητας είναι ένας ημερολογιακός μήνας

Πιστώνονται 25 ώρες για τη μελέτη του υλικού της βιβλιοθήκης, 10 ώρες για την ανατροφοδότηση με τους διδάσκοντες, 15 ώρες για τη μελέτη που αφορά το τεστ και τη διεξαγωγή του, εφόσον υπάρχουν 10 ώρες για τη δια ζώσης συνάντηση ή το webinar

Συνολικά κάθε μηνιαία ενότητα πιστώνει 50-60 διδακτικές ώρες

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ

Τα δίδακτρα του προγράμματος είναι 500 ευρώ και θα κατατεθούν σε δύο δόσεις.

Βήμα πρώτο
Θα πρέπει να καταθέσετε τα χρήματα

Κατάρτιση στη Συμβουλευτική (ΠΡΩΤΗ ΔΟΣΗ: 250 Ευρώ)

Ο τραπεζικός λογαριασμός είναι:

ALPHA BANK

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ 601002001002081

ΙΒΑΝ GR19 0140 6010 6010 0200 1002 081

Βήμα 2ο

Έπειτα πρέπει να συμπληρώσετε την αίτηση

ΑΙΤΗΣΗ

Κάντε κλικ εδώ!

Βήμα 3ο 

Το αποδεικτικό κατάθεσης μαζί με την συμπληρωμένη φόρμα εγγραφής θα πρέπει να τα αποστείλετε στην παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία εγγραφής σας.

*Καμία αίτηση δεν εξετάζεται εάν δεν συνοδεύεται από το απόκομμα κατάθεσης και την αιτιολογία κατάθεσης. Στην αιτιολογία κατάθεσης παρακαλείσθε να αναγράφετε το «ονοματεπώνυμό σας».

**Μετά την εισαγωγή σας στην πλατφόρμα δεν εξετάζεται καμία αίτηση επιστροφής χρημάτων

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 

Η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ ανδρών και γυναικών θα μπορούσε να αποτελεί ανέκδοτο, αν δεν επηρέαζε την καθημερινότητα όλων των ανθρώπων και δεν γινόταν αιτία για παρανοήσεις, συγκρούσεις, ευτράπελα και καταθλιπτικά επεισόδια.

Αν και μυριάδες συζητήσεις έχουν γίνει για την επίλυση του ακανθώδους αυτού ζητήματος και πολύ μελάνι έχει χυθεί στις σελίδες επιστημονικών και μη εντύπων, οι διχογνωμίες και οι έριδες των ειδικών, αλλά και η εντεινόμενη ασυνενοησία μεταξύ των δύο φύλων, ειδικά στις μέρες μας, φαίνεται να μην διαφωτίζουν το ερεβώδες αίνιγμα.

Περιεχόμενα
1. Το ολοκαύτωμα της διαφυλικής επικοινωνίας.
2. Ο ρόλος του ψεύδους στις ερωτικές σχέσεις
3. Η ανατομία της ζήλειας
4. Η ψυχολογική ερμηνεία των ερωτικών τριγώνων

1. Το ολοκαύτωμα της διαφυλικής επικοινωνίας.

Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η βαβέλ της επικοινωνίας είναι σκευωρία του πεπρωμένου ή συνομωσία των γονιδίων και ότι τα στερεότυπα ή οι ατεκμηρίωτες απόψεις για πάντα θα ταλανίζουν κάθε διάδραση άνδρα και γυναίκας. Ίσως οι θεοί πραγματικά να χώρισαν τον ανδρόγυνο τόσο αμετάκλητα, που η τέλεια συνεύρεση και επανένωση να είναι ουτοπική προσδοκία ή μυστικιστική εμπειρία.
Για να πιστοποιήσουμε το ανέφικτο της ομαλής συνδιαλλαγής των δύο φύλων ας εξετάσουμε ποιες είναι οι διαφορές εκείνες, που επηρεάζουν την ποιότητα και ποσότητα της επικοινωνίας και οξύνουν τα προβλήματα διαπραγμάτευσης.
-Πολλοί ψυχολόγοι διατείνονται ότι η αυτοεκτίμηση των ανδρών βασίζεται στην επίτευξη, τροφοδοτείται από στόχους, ενώ η αυτοπραγμάτωση των γυναικών, περισσότερο ανθρωποκεντρική, διασφαλίζεται από την ισορροπία των σχέσεων, την ασφάλεια και τη βαθύτητα της κατανόησης. Με άλλα λόγια ο άνδρας επιθυμεί να θαυμάζεται για τους άθλους του, ενώ η συνοδοιπόρος στο βίο του αναλώνει χρόνο και ενέργεια, για να του εξηγήσει πώς αισθάνεται. Αγάπη που αναλύεται, τεκμηριώνεται και εκφράζεται για τις γυναίκες σε αντιπαράθεση με το σεβασμό και την τιμή, που εξάπτει το ενδιαφέρον των ´ισχυρών´.
-Το αρσενικό φύλο μετά μανίας επιδιώκει τη διατήρηση του ελέγχου, δεν ζητά εύκολα βοήθεια, χρησιμοποιεί λιγότερες λέξεις από το θηλυκό, για να περιγράψει και να εξηγήσει και δύσκολα ερμηνεύει συναισθηματικές αποχρώσεις. Χειρότερη εμπειρία του να χαθεί και να επιτρέψει στην απελπισμένη ή εξαγριωμένη συνοδηγό να ζητήσει οδηγίες από έναν άγνωστο. Τα ερεθίσματα, που αναφέρονται σε εσωτερικές καταστάσεις, τείνει να τα κατηγοριοποιεί σε ευρεία διπολικά σχήματα: οι επιλογές, όσον αφορά το θυμικό κομμάτι, είναι διττές, άσπρο, μαύρο και μετά βίας γκρι. Ο κόσμος έτσι γίνεται πολύ απλός. Κάθε τι έχει το χρόνο και τον τόπο του.
Αντίθετα, το ωραίο φύλο μπορεί από πολύ μικρή ηλικία να εσωτερικεύει σύνθετα συναισθήματα, όπως η χαρμολύπη, ο κλαυσίγελως, το ανθοχαμόγελο, να αναγνωρίζει εύστοχα τις διακυμάνσεις και τις ανάγκες των άλλων και να μπαίνει με ακρίβεια στη θέση τους. Ίσως η προσωπικότητα αυτή να είναι αναγκαία για την τεκνοποίηση και τη μέριμνα των παιδιών. Οι εντάσεις ξεκινούν, όταν απαιτεί την ίδια συναισθηματική ευστροφία από το σύντροφο. Η εγγενής αδυναμία και αμηχανία του να χαρτογραφήσει τον καταιγισμό λέξεων και να επεξεργαστεί τις ψυχολογικές εκφάνσεις αποδίδεται λανθασμένα στην εγκληματική αδιαφορία του, κακούργημα που επισείει τρομερά αντίποινα και ζοφερές ματαιώσεις για την ίδια.
-Μία γυναίκα μπορεί να βεβαιώσει πως η ομορφιά έχει θλίψη, ο έρωτας απόγνωση και η οργή ελπίδα. Δεν διστάζει να επικαλεστεί βοήθεια, να παραχωρήσει τον έλεγχο (ξέροντας πως εκείνος, που τον διαχειρίζεται τον κατέχει πέραν πάσης αμφιβολίας), να αναζητήσει στήριξη, να αποδεχτεί προστασία. Συγκατανεύει στα δώρα για να κολακέψει το ναρκισσισμό της, ενώ υποσυνείδητα σκέπτεται πως αυτό αποτελεί προσπάθεια εξαγοράς από τον αφελή θαυμαστή της. Ο ανταγωνισμός είναι εσωτερική γυναικεία υπόθεση και πολυεπίπεδη. Γίνονται όμορφες, όχι για να προσελκύσουν τους άνδρες, αλλά για να προκαλέσουν τις υπόλοιπες. Η κάθε μία μπορεί να εκφέρει μια αδιαπραγμάτευτη άποψη περί αισθητικής και να εξαπολύσει μύδρους για τις ενδυματολογικές επιλογές της άλλης. Γνωρίζει πως εκ φύσεως έχει το προνόμιο της ερωτικής επιλογής, αφήνει, όμως τους άνδρες να υπερηφανεύονται για το αντίστροφο. Οι ορμόνες επηρεάζουν εμφανώς τη διάθεσή της, ενώ αφήνουν ανεπηρέαστους τους άρρενες, οι οποίοι καλούνται να αποκρυπτογραφήσουν τα σημάδια του σώματος, έτοιμοι να υποστούν τις συνέπειες στην πιθανότατη αστοχία πρόβλεψης. Η διάθεση ούτως ή άλλως είναι κυκλοθυμική και επιρρεπής σε ανερμήνευτες μεταβολές, χωρίς προφανή εξωτερικό λόγο. Μία αρνητική σκέψη, μία πικρή ανάμνηση, μία επιπόλαια λεκτική παρασπονδία ή επιπολαιότητα του συνοδού είναι αρκετή, για να προκαλέσει την μήνιν και το συνεπακόλουθο κολασμό του ενόχου. Όμως δεν θα απαγγείλει η ίδια την ετυμηγορία: Ο ακούσιος πταίστης θα εγκαταλειφθεί στο έλεος της σιωπής και της γκρίνιας, έως ότου η μάντιδα δάφνα σταθεί αρωγός σε επιτυχή χρησμό.
- Τα όρια στις γυναίκες είναι δυσδιάκριτα. Τα πάντα συσχετίζονται με όλα και η επίλυση των προβλημάτων εδράζεται στο συναισθηματικό τμήμα του εγκεφάλου, σε αντίθεση με την πανίσχυρη πλευρίωση και εξειδίκευση των ανδρών. Διορατικές και ευφάνταστες είναι γενετικά προικισμένες με μία ζηλευτή ικανότητα: Να μπορούν να επεξεργάζονται ταυτόχρονα πολλές καταστάσεις, να ασχολούνται παράλληλα με διαφορετικά πράγματα και να το πράττουν επιτυχώς, καταλείποντας στην έκπληξη τον μη έμπειρο παρατηρητή των θηλέων. Αντίθετα, το δυνατό προβάδισμα των ανδρών στην κατάτμηση, στην σύνοψη και στον επιμερισμό, στην επαγωγική λογική και στην ορθολογική εξαγωγή συμπερασμάτων, φαίνεται να μην βοηθά στα πολυπαραγοντικά μοντέλα επικοινωνίας των γυναικών.
- Η άρτια και ελκυστική εξωτερική εμφάνιση αποτελεί το μέγιστο διεγερτικό για τους άνδρες, όσον αφορά την ερωτική διέγερση. Η τεκμηρίωση της καλλονής εγγυάται πως όλα τα υπόλοιπα θα κριθούν με επιείκεια και συγκαταβατικότητα. Η συλλογιστική του ωραίου διέπει συνολικά την κουλτούρα της σεξουαλικής φιλολογίας σε συνδυασμό με ιεροτελεστίες και αγωνίσματα μύησης, που πρέπει επιτυχώς να υπερκεραστούν, για να πιστοποίησουν την αρρενωπότητα του επιδοξου κυνηγού.
Στις γυναίκες, η καθολικότητα της εικόνας του άλλου παίζει ύψιστο ρόλο: Στην αδέκαστη ζυγαριά βαρύνει η εμφάνιση, στην πιο απίθανη λεπτομέρειά της, η μορφή ως ταύτιση με εσωτερικευμένα πρότυπα, και η αίσθηση δύναμης, με τις πολυποίκιλες διαστάσεις της- εξουσία, χρήμα, αλήτικη και ατιθάσευτη συμπεριφορά, σωματική ρώμη. Σε αρκετές περιπτώσεις ακόμα και τα αντίθετά γνωρίσματα μπορούν να προσελκύσουν, αρκεί να διασφαλίζουν την αποκλειστικότητα και την φενάκη της διαχρονικότητας. Θελκτικότατος, απροσμάχητος, αν και μη ρεαλιστικός εραστής, εκείνος που θα πείσει ότι διαφέρει, που θα συνδυάσει ετερόκλητες ιδιότητες, όπως ευαισθησία με πυγμή, ενόραση με στρατηγικό σχεδιασμό, ανεξαρτησία και εθελούσια παράδοση, πρωτοβουλία και συναίνεση, ασφάλεια και αναστάτωση, αλλά πρωτίστως εκείνος, που θα κάνει μία γυναίκα να αισθανθεί μοναδική και αναντικατάστατη. Μα αριστεύς στις ερωτικές προτιμήσεις, εκείνος που θα αγνοήσει, θα πληγώσει, θα καθυποτάξει και θα ακυρώσει το είναι μιας γυναίκας, αυτός που θα την υποβιβάσει σε αντικείμενο και θα αγνοήσει την αξιοπρέπειά της. Μία γυναίκα ενδίδει μία μόνο φορά σε μία τέτοια ακρότητα. Οι άνδρες διαρκώς.
- Ευάλωτα θύματα της κατάθλιψης οι γυναίκες, αντιλαμβάνονται πιο επώδυνα το πέρασμα του χρόνου, ανάλογα με την απώλεια της ομορφιάς, και δεν έχουν τόσες διεξόδους εκτόνωσης, όσες οι άρρενες. Φτάνουν με πιο επικίνδυνο τρόπο στα όρια, σκηνοθετούν, σχεδιάζουν και αποκαλύπτουν σε όποιον θέλουν την πεμπτουσία τους. Και τις πιο πολλές φορές αγνοούν πως κάθε άνδρας γεννιέται και μεγαλώνει με μία βασική αρχετυπική οδηγία: Να υπακούει σε μία γυναίκα, είτε αυτή είναι η μητέρα του είτε ο εμπνευστής των πόθων του.
2. Ο ρόλος του ψεύδους στις ερωτικές σχέσεις

Στα περισσότερα ζευγάρια επικρατεί η ψευδαίσθηση πως η εμπιστοσύνη είναι το καθοριστικότερο κριτήριο, στις στέρεες βάσεις του οποίου θα σμιλευτεί η πορεία και η βιωσιμότητα της σχέσης. Χωρίς να υποτιμάται η βαρύνουσα σημασία της, δεν πρέπει να παραγνωριστεί το γεγονός ότι η οικοδόμηση της εμπιστοσύνης χτίζεται με πολύ κόπο, με αλλεπάλληλες δοκιμασίες και καταρρίπτεται εύκολα από λίγες μόνο αστοχίες, χωρίς να είναι εύκολα εφικτή η επαναφορά της. Οι δεσμοί είναι πολύ πιο σύνθετες διαδικασίες, για να στηριχθούν σε παρόμοιους υπεραπλουστευτικούς αφορισμούς και στερεότυπα.
Σχεδόν το 92% των ερωτικών συντρόφων ψεύδονται κατά συνθήκη ή κατά συρροή, αποκρύπτουν πληροφορίες και εν γένει αποφεύγουν τη συζήτηση ορισμένων ευάισθητων θεμάτων. Τα ψέματα απαιτούν περισσότερη πνευματική ενάργεια σε σύγκριση με την αλήθεια, συσχετίζονται με το επίπεδο ευφυίας, αποτελούν καλύτερο προγνωστικό δείκτη της, αποκαλύπτονται από τις συναισθηματικές ενδείξεις ευκολότερα απ' ότι με τη λογική.
Οι άνδρες καταφεύγουν σε αυτήν την τακτική συχνά, ειδικά εάν πρόκειται να κερδίσουν βραχυπρόθεσμες ενισχύσεις, ενώ οι γυναίκες πολύ πιο εύκολα αποκρύπτουν τα συναισθήματά τους, προσποιούνται και σκηνοθετούν πειστικότερα και περιπλοκότερα τις αποκλίσεις τους από την αλήθεια. Επιπλέον, πολύ περισσότερο είναι διατεθειμένες να χαρακτηρίσουν θετικά άτομα, ενώ δεν το εννοούν, να υποκριθούν αντίθετες θυμικές εκφράσεις και τα ψέματά τους αναφέρονται σε άλλα πρόσωπα, σε αντίθεση με τον εγωκεντρισμό της παραπλανητικής συμπεριφοράς στους άνδρες. Φαίνεται ότι τα αγόρια ηλικίας 6-8 ετών ψεύδονται πιο συστηματικά σε σύγκριση με τα κορίτσια, στα πλαίσια της διεκδίκησης. Οι πταίσαντες ερωτικοί σύντροφοι σπάνια αισθάνονται ενοχές για τα ψέματα που είπαν, επειδή γνωρίζουν τα κίνητρά, που τους οδήγησαν εκεί, και δικαιολογούν εύκολα το παράπτωμα. Οι σκηνές μεταμέλειας είναι τις περισσότερες φορές πλαστές και οι μέθοδοι αποφυγής της τιμωρίας, ολοένα και συνθετότερες.
Άραγε γιατί μία συμπεριφορά με τέτοια συχνότητα εμφάνισης εξοβελίζεται μετά βδελυγμίας και αποτελεί τεκμήριο και πιστοποίηση ενός αβέβαιου μέλλοντος για τη σχέση.
Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι οι ερωτευμένοι δεν μπορούν εύκολα να διακρίνουν τα ψεύδη του συντρόφου τους ή εθελοτυφλούν, για όσα σε τρίτα πρόσωπα είναι απολύτως φανερά. Μάλιστα, οι τυφλωμένοι από την επιθυμία είναι ικανότεροι να εντοπίζουν ανακρίβειες σε αγνώστους, παρά στο ερώμενο πρόσωπο, του οποίου τα ψεύδη φανερώνονται τυχαία. Ο έρωτας είναι εξιδανίκευση και προβολή.
Καθώς ο ερωτικός οίστρος δυναμώνει, οι σύντροφοι έχουν πολύ περισσότερους λόγους να πουν ψέματα, αλλά η δεξιότητα ευθείας κρίσης καταποντίζεται. Δεν είναι τυχαίο ότι περίπου το 95% των αναληθειών θα περάσουν απαρατήρητες. Οι άνθρωποι εξαπατούν ευκολότερα τα πρόσωπα που τους εμπιστεύονται.
Τα ψέματα είναι μία τέχνη και τεχνική, που μαθαίνεται από την ηλικία των έξι μηνών. Για τα παιδιά είναι πολύ εύκολο να αποφύγουν την τιμωρία διά της πλαγίας αυτής οδού, παρά να μην πουν αλήθεια, για να μην πληγώσουν κάποιον.
Οι ψυχολόγοι είναι πεπεισμένοι, ότι τα ψέματα διαχωρίζουν και διαφυλάσσουν την ερωτική σχέση από τις αναπόφευκτες αρνητικές σκέψεις, διατηρούν ένα μέρος της αυτονομίας της προσωπικότητας σε καταστάσεις, που αυτή εκουσίως και άνευ όρων παραδίδεται στο υποκείμενο του πόθου και παρέχουν την απαραίτητη ένταση, η οποία αναβαθμίζει το ενδιαφέρον. Παρόλα αυτά, η αποκάλυψη της αλήθειας κλονίζει και προκαλεί τριγμούς, που πρέπει να διευθετηθούν άμεσα, ειδάλλως λαμβάνουν ανεπιθύμητες διαστάσεις.
Σύμφωνα με στατιστικές,τα περισσότερα ψεύδη εκστομίζονται, από φόβο μήπως η πραγματικότητα, ένα γεγονός ή κάποια τελεσθείσα πράξη διαταράξει τη γαλήνη της σχέσης. Εάν ο σύντροφος είναι επικριτικός, ελεγκτικός και καχύποπτος, η πιθανότητα εξαπάτησης αυξάνεται. Μάλιστα, η συμπεριφορά αυτή μπορεί να ενισχυθεί με δύο τρόπους: είτε επειδή δεν έγινε αντιληπτή από τον ενδιαφερόμενο και απέδωσε άμεσα συναισθηματικά ή υλικά κέρδη είτε επειδή η αντίδραση του άλλου ήταν τόσο εριστική, που ο φόβος και το άγχος παγίωσαν την πεποίθηση πως ένα ψέμα είναι συμφερότερο από τη διένεξη. Παρατηρήθηκε ότι οι τεχνικές αποσιώπησης και διαστρέβλωσης της αλήθειας με το χρόνο γίνονται ολοένα και πιο εμπεριστατωμένες, ανάλογα με το βαθμό αντίδρασης του συντρόφου και την εμπειρία.
Οι λεκτικές αλληλεπιδράσεις του ζευγαριού συνήθως κατηγοριοποιούνται σε πληροφορίες για συναισθήματα, για την εξουσία ως συστηματική επιρροή, για πόρους (υλικούς και πνευματικούς), για επίλυση προβλημάτων, για τη σεξουαλική δραστηριότητα, για διαδικασίες διεκπεραίωσης, για τις σχέσεις του με άλλα πρόσωπα, για γενικό σχολιασμό γεγονότων, και για σχεδιασμό. Το ψέμα είναι η συστηματική αλλοίωση ή απόκρυψη πληροφοριών σε κάποιον από τους παραπάνω τομείς, η οποία, σύμφωνα με τη θεωρία της κοινωνικής συναλλαγής, διέπεται από τις αρχές της αμοιβαιότητας: Ακόμα κι αν το ψεύδος αγνοηθεί πρόσκαιρα, η επίδρασή του παραμένει και πρέπει να εκτονωθεί.
Οι άνθρωποι τείνουν να απομακρύνονται από όσους δεν συνεργάζονται ή παρακρατούν αγαθά και πληροφορίες για τον εαυτό τους. Το ψέμα εν ολίγοις, όταν γίνει φανερό, δημιουργεί τις αναγκαίες συνθήκες ανταγωνισμού και έλλειψης ικανοποίησης που θα οδηγήσουν στην ανταπόδωση ή την αποξένωση. Παράλληλα, επιτείνει την αμφιβολία στην επικοινωνία, αυξάνοντας την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια.
Τα συνηθέστερα ψέματα αφορούν τις παλιές ερωτικές σχέσεις, την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους, ειδικά εάν ανήκουν στο αντίθετο φύλο, δικαιολογίες απομάκρυνσης και διαχείρισης του χρόνου, τις φιλίες και τις σχέσεις με την οικογένεια καταγωγής, τα έξοδα για αγορά αγαθών, τα πολύ προσωπικά συναισθήματα και την πραγματική αντίληψη για τον άλλο. Πολύ συνηθισμένη είναι η απόκρυψη των σεξουαλικών φαντασιώσεων και προτιμήσεων, του αυνανισμού, της αντιπάθειας για φίλους ή την οικογένεια του συντρόφου, της αποστροφής για τις μικρές συνήθειες του άλλου, πχ. Για τον τρόπο που τρώει, ζγια ητήματα καθαριότητας κλπ. Όλα τα προαναφερθέντα θα ενσκήψουν ως λαίλαπα, όταν η σχέση αποκτήσει υπέρμετρη οικειότητα ή οδηγηθεί σε σοβαρή σύγκρουση.
Όσο ειλικρινέστερος θεωρείται ο σύντροφος, τόσο αυξάνεται η προθυμία για συναισθηματική επένδυση, εφόσον οι συνθήκες και η ένταση του έρωτα είναι φυσιολογική. Το ψέμα αυξάνει τη διάθεση για στέρηση πόρων, για επιβολή ορίων, για επανάκτηση της αυτονομίας και για διατήρηση των προνομίων της ελεύθερης ζωής. Η εμφάνισή του είναι δηλωτική της διαπίστωσης ότι η σχέση δεν είναι λειτουργική και η ευθύνη δεν πρέπει να επιρρίπτεται αποκλειστικά στον ψευδόμενο.
Οι ρόλοι στην ερωτική διαδικασία είναι πάντοτε συμπληρωματικοί. Το ψέμα σε τελική ανάλυση μπορεί να εκληφθεί ως φόβος για τον ασφυκτικό εναγκαλισμό ενός συντρόφου ή μία κραυγή για περισσότερη προσοχή και αλλαγή.

3. Η ανατομία της ζήλειας

Η ζήλεια είναι ένα συναίσθημα τόσο στενά συνυφασμένο με τον έρωτα, που θα μπορούσε να θεωρηθεί θεμελιώδες και αναντικατάστατο συστατικό του. Έχει βιωθεί από όλους, όσους έχουν τρωθεί από τα ιοβόλα βέλη της ύπουλης και πανάρχαιας θεότητας, ενώ αποτέλεσε κίνητρο για παράτολμες και απονενοημένες πράξεις, που ενέπνευσαν την τέχνη όλων των εποχών και πολιτισμών της υδρογείου.
Η ζήλεια, ως ψυχική ένταση έχει καταδυναστεύσει την καρδιά και το νου συνετών και μη εραστών, ενώ η ασυγκράτητη καθολικότητα τη νομιμοποιεί υποσυνείδητα, εκτός από τις περιπτώσεις που οδηγεί στα άκρα, απειλώντας και τη ζωή ακόμα του αποδέκτη, αλλά και την πνευματική ισορροπία του κατακυριευμένου από αυτήν.
Ο πάσχων αποστασιοποιείται από τον εαυτό, καταλαμβάνεται από συστηματικές παρανοικές σκέψεις και σενάρια, φαντασιώνει τις βασανιστικές λεπτομέρειες της απιστίας, συνδέει πραγματικά και άσχετα στοιχεία, για να τεκμηριώσει την ενοχή, ταλανίζεται από ατέρμονα ροή φορτισμένων σκέψεων, κατακλύζεται από πλημμυρίδα ατελέσφορων συναισθημάτων, παρηγορείται προσωρινά από έναν στοιχειοθετημένο λόγο, για να παρασυρθεί ξανά και ξανά στη δίνη της αμφιβολίας. Ο βίος ολόκληρος στροβιλίζεται γύρω από το αντικείμενο της λατρείας, η κατάθλιψη διαδέχεται την παραμυθία και το δυστυχές θύμα μετατρέπεται σύντομα σε ανδράποδο του μαζοχισμού. Ακούγεται παράδοξο, αλλά η επιβεβαίωση της υποψίας αποτελεί την απαρχή της λύτρωσης.
Στην πραγματικότητα η ζήλεια δεν αποτελεί αυτόνομη ψυχική κατάσταση. Αντίθετα είναι ένα μείγμα συναισθημάτων, που ενοποιούνται κάτω από την γενικευμένη έννοια: Συνοψίζει τις ανεπάρκειες της προσωπικότητας, αντανακλά τα επίπεδα αυτοεκτίμησης, μορφοποιεί τους φόβους και ανακαλεί μνήμες απωθημένες της παιδικής ηλικίας. Αιτία συκρουσιακών χωρισμών, αναμοχλευτής πάθους και μέθεξης στις σκοτεινές ατραπούς της λαγνείας, γοητεία ή κατάρα, η ζήλεια πιστοποιεί τον τρόμο της εγκατάλειψης, την απειλή της μοναξιάς, το δισταγμό μπροστά στις απροσδόκητες αλλαγές, την υστερία ενώπιον της απώλειας ελέγχου των γεγονότων της ζωής.
Η ζήλεια είναι ένα εθιστικό κοκτέιλ φόβου, οργής, πικρίας, ματαίωσης, αδυναμίας, ανασφάλειας, περιθωριοποίησης, καταδικαστικής κοινωνικής σύγκρισης, διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, κτητικότητας και ενοχής. Είναι ο κατήγορος που επικυρώνει και φέρνει στην επιφάνεια τα τρωτά σημεία του εαυτού, που υπέβοσκαν και τώρα συμβολοποιούνται, ενδυόμενα το προσωπείο του ίμερου για ένα πρόσωπο, για μία άπιστη γυναίκα ή άνδρα, που διαρκώς διολισθαίνει, ξεγλιστρά, ξεφεύγει και χάνεται με κάθε απρονοησία και άδικη μομφή του λαβωμένου από τη ζήλεια συντρόφου.
Η ζήλεια προσκαλεί τη μνήμη της μητέρας που χανόταν από τα μάτια του βρέφους κατά την περίοδο της προσκολλησης, τρέφεται από το άγχος του αποχωρισμού, που κάποτε γέννησε αγωνίες, όταν βιώθηκε σε ηλικία μόλις 8 έως 18 μηνών, αναδεύει την κραυγή πως αυτή που αγαπάς περισσότερο μπορεί να εξαφανιστεί ανά πάσα στιγμή. Κι αν αυτή η αμέλεια διαπράχθηκε από την πολύτιμη μητέρα, πόσο μάλλον από εκείνη, που καταλαμβάνει αργότερα το θρόνο της: την γυναίκα που ποθείται.
Ο μύθος της αποκλειστικότητας του ερωτικού συντρόφου, που τόσο υποκριτικά και περίτεχνα έχει καλλιεργηθεί στις δυτικές κοινωνίες, σε συνδυασμό με το πρωτόγονο κομμάτι του εγκεφάλου, που αντιδρά στον πανικό με τη φυγή ή την επίθεση, η βαθιά εμπεδωμένη πεποίθηση πως μπορεί ο άνθρωπος να αγαπά μόνο ένα άτομο τη φορά, η ψευδαίσθηση ότι ένα μοναχά πρόσωπο μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες και ο αδυσώπητος κοινωνικός έλεγχος συνηγορούν στην καλλιέργεια νοσηρών σχέσεων και στην διαιώνιση της ζήλειας. Εχθρότητα προς τους φίλους, καχυποψία, εξαντλητικός έλεγχος ωραρίων και ασυνεπειών, απομόνωση και διεστραμμένο ενδιαφέρον για το πιο ασήμαντο τεκμήριο ενοχής, παρακολούθηση, τεχνάσματα και αξημέρωτες νύχτες συνθέτουν το σκηνικό της νεύρωσης. Οι ελπίδες μετατρέπονται σε Ερινύες και η ένταση πολλαπλασιάζει τον πόθο, που ακροβατεί στα όρια του φυσιολογικού και της παθολογίας: Η γυναικεία κακοποίηση, ψυχολογική και σωματική έχει τις ρίζες της στη ζήλεια, που έχει συστηματοποιηθεί.
Όσο πιο πολύ δένονται οι άνθρωποι με τους ερωτικούς τους συντρόφους, τόσο περισσότερα τα διακυβεύματα από έναν χωρισμό. Αν η αυτοεκτίμηση εξαρτάται από τον έλεγχο των καταστάσεων, από την κοινωνική σύγκριση και τις σχέσεις με τους γονείς, τότε η ζήλεια είναι το συναίσθημα εκείνο, που θέτει όλα τα παραπάνω σε αμφισβήτηση. Καμιά φορά θεραπεύεται με το χρόνο, άλλοτε πάλι εκδηλώνεται συχνότερα σε νέους, που δεν διαθέτουν εμπειρία δεσμών. Και κάποτε, όταν πρόκειται για τον τελευταίο έρωτα, όταν απευθύνεται στη νύφη της νεκρικής κλίνης, μπορεί να οδηγήσει σε εξάρσεις ανεξέλεγκτες και βίαιες.

4. Η ψυχολογική ερμηνεία των ερωτικών τριγώνων
Ευστράτιος Παπάνης, Επίκουρος Καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Αιγαίου-Ψυχολόγος

Η πιο αρχετυπική σχέση, στην οποία ο άνθρωπος από τη γέννησή του εκτίθεται, είναι η τριαδική. Το σταθερότερο σχήμα της γεωμετρίας το τρίγωνο, με ιδιότητες μοναδικές, που είχαν εκτιμηθεί και υπολογιστεί από τους αρχαίους πολιτισμούς. Εφόσον υιοθετηθεί στις ανθρώπινες ερωτικές σχέσεις, εγγυάται συναισθήματα ακραία, αντιφατικά και ρόλους εναλλασσόμενους, με έναν κοινό παρονομαστή: τη συνενοχή και την υποκρισία. Το θύμα εσκεμμένα ή ακούσια προετοιμάζει τη στάυρωσή του και οι θύτες απολαμβάνουν πύρρειες νίκες, μέχρι την τελική τουςαυτο-εξόντωση. Φυσικά, σε περιόδους σεξουαλικού κορεσμού και σε χρόνους, κατά τους οποίους πολλά ζευγάρια συμβιβάζονται με παράλληλους, μη επικοινωνιακούς βίους, οι επιπτώσεις των τριγωνικών σχέσεων δεν προκαλούν τα θεαματικά σκάνδαλα αλλοτινών εποχών και δεν οδηγούν εύκολα σε εντυπωσιακά εγκλήματα πάθους ή αυτοκτονίες. Επηρεάζουν, όμως, ανεξάληπτα την ψυχοσύνθεση των εμπλεκομένων, προοιωνίζουν ανάπηρες εξαρτήσεις και κυρίως καταστρέφουν την αθώοτητα και την ευδαιμονία των παιδιών, εάν αυτά υπάρχουν και έρθουν αντιμέτωπα με την αμείλικτη αποκάλυψη.
Όπως όλα τα προπατορικά αμαρτήματα, έτσι και η τριγωνική έλξη προϋποθέτει ένα μύθο και μία απαγόρευση. Η Νέμεσις αργότερα θα χρησιμοποιήσει αυτόκλητα κάθε πιθανή παραλλαγή τιμωρίας, τύψεων και πόνου. Δεν θα μπορέσει, παρόλα αυτά, να εξαλείψει από τη μνήμη των έκπτωτων εραστών την ηδονή και την υπερβατική μέθεξη, που προκύπτει από την ανυπακοή και την ακατανίκητη έλξηπρος το παράνομο και το κοινωνικά καταδικαστέο.
Εμπειρία ζωής τουλάχιστον για τον έναν εκ των δραστών της συνωμοσίας, αλλά κατ'εξακολούθηση έγκλημα για τον άλλο και ασυνείδητη προτροπή για τον τρίτο, το ερωτικό τρίγωνο αντλεί τη γοητεία του από την απρόοπτη λύση του οιδιποδείου συμπλέγματος και ενδυναμώνεται από το αμετάκλητο κέλευσμα της κοινωνίας για μονογαμία, αποκλειστικότητα, αφοσίωση και παντοτινή δέσμευση.
Το παιδί που θα ερωτευθεί, κατά την ψυχαναλυτική θεωρία, τον γονέα του αντιθέτου φύλου, θα καταλήξει σε έναν καταναγκαστικό συμβιβασμό: να απαλύνει την ήττα της μη ολοκληρωτικής απόκτησης του γονιού, ταυτιζόμενο με αυτόν του ίδιου φύλου. Όμως μερικά παιδιά τελικά νικούν και αποσπούν την αποκλειστικότητα στους στοχασμούς της μητέρας ή του πατέρα. Η εξομοίωση με τον ηττημένο γονιό είναι υποχώρηση και ενδοτισμός. Στο μέλλον το αγόρι ή το κορίτσι αυτό θα μπορεί να συνάπτει ερωτικές σχέσεις, μόνο εάν υπάρχει ανταγωνισμός, για να ξαναβιώσει τον παιδικό θρίαμβο. Θα επιδιώκει την αδρεναλίνη του απαγορευμένου, όπως ανομολόγητος ήταν και ο πόθος προς τον εσωτερικό γονιό.
Ο μύθος της ρομαντικής αγάπης, της χαρισμένης ως θεϊκό και δίκαιο όφλημα, το alter ego του καθενός, η πλατωνική υπόσχεση, που ευαγγελίζεται μία αδελφή ψυχή, η οποία καρτερεί υπομονετικά, για να παρασύρει σε μία συμπαντική ένωση, έχει εδραιώσει στον πολιτισμό μας τη φενάκη πως η αρμονία των ερωτικών σχέσεων μπορεί να αποτελεί δώρο και όχι κοπιαστική και μακροχρόνια προσπάθεια.
Η ευτυχία και η ολοκλήρωση δεν είναι ποτέ αυτονόητη· συνήθως κρύβεται στην αταλάντευτη θέληση, στις βουλήσεις πολλών ανθρώπων και όχι στο δεητικό βλέμμα μιας γυναίκας, στο σαρωτικό μειδίαμα ενός άνδρα ή στην ουτοπία μιας ερωτικής ποίησης, που σύντομα θα διαμελιστεί από το διεκπεραιωτικό χαρακτήρα της καθημερινότητας, καταλείποντας συντρόφους εκστασιασμένους για την απρόσμενη απώλεια του μέλιτος.
Είναι εξάλλου κοινό μυστικό πως τα θεσπέσια χαρακτηριστικά του άλλου δεν είναι παρά οι ελλείψεις μας, που γρήγορα θα απεκδυθούν τη σαγήνη και θα απαιτήσουν εκκωφαντικά και πιο εριστικά από ποτέ την αδιαπραγμάτευτη πλήρωσή τους. Όσα πριν τη δέσμευση ενοποιούν, τα ίδια ακριβώς αργότερα μετασχηματίζονται και διακορεύουν το όνειρο. Και τότε θα έρθει και η στιγμή, που ο ένας από τους δύο, πιο ευάλωτος από ποτέ, θα αναπληρώσει το χαμένο χρόνο επενδύοντας σε κάποιο τρίτο πρόσωπο, που θα εμφανιστεί ως ερωτικός μεσσίας και θα ανατρέψει σε μία στιγμή τη νηνεμία και τη γαλήνη.
Τα ερωτικά τρίγωνα φαίνονται ακαταμάχητα, επειδή δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Προσκαλούν,αλλά δεν ενδίδουν, θωπεύουν αλλά δεν τιθασεύονται. Σκευωρούν με τις ανασφάλειες, καραδοκούν κραδαίνοντας το ανεκπλήρωτο και καταδικάζουν τους τλάμονες συμμετέχοντες σε αποδοχή του ελάχιστου. Το τρίτο πρόσωπο πάντα θα στερείται το αντικείμενο του πόθου του, το οποίο θα πορεύεται ανάμεσα σε δύο διεκδικητές: το σταθερό και το αδοκίμαστο, το τεκμηριωμένο και το αμφίβολο. Κεντρομόλες και φυγόκεντρες ενορμήσεις θα καταδυναστεύουν το λογισμό, επιτείνοντας την προσμονή για την επανάληψη της συνεύρεσης.
Η καταδίκη του ατελέσφορου, η αδυναμία της πλήρους αφοσίωσης, τα ραντεβού, που δεν ευοδώθηκαν, οι όρκοι, που δεν τηρήθηκαν, οι υποχρεώσεις προς τις δυο παράλληλες σχέσεις, που διογκώνονται, η κούραση και το άγχος θα διακόψουν το φαύλο κύκλο και θα στήσουν την αγχόνη του προμελετημένου τέλους.
Όλοι οφείλουν να συγκατατεθούν στην έλλειψη. Δικαιολογίες, τεχνάσματα, υπεκφυγές,προσχήματα, εκλογικεύσεις και προβολές θα επιστρατευθούν, για να καμουφλάρουν την αγωνία, την ενοχή, τον ίμερο, το θρήνο και το επαπειλούμενο πένθος. Μηχανισμοί άμυνας θα υψώσουν τείχη αθεμελίωτα, για να συγκαλύψουν την αδυναμία οριστικής απόφασης. Θνησιγενείς αποφάσεις για διάλυση της παράνομης λατρείας θα λαμβάνονται, για να αναιρεθούν στο πρωτόγνωρο και ατελεύτητο τρικύμισμα της ερωτικής κλίνης.
Μέσα από την διαδικασία όλοι θα κληθούν σε αναστοχασμό, αλλά λίγοι θα ενστερνιστούν την τραχύτητα των αδέκαστων κρίσεων. Ο φαινομενικά αθώος θα αναρρωτηθεί τι τον απομάκρυνε από τον στασιαστή, για να αποδειχθεί εξίσου φταίχτης. Οι θύτες θα αυτοσχεδιάσουν, απολογούμενοι για τη βεβήλωση των ηθικών αρχών τους και θα επικαλεστούν δυνάμεις άτεγκτες, που τους εξανάγκασαν στην παράδοση στον δελεαστικό βόρβορο. Όλοι όμως γνωρίζουν ότι το τίμημα θα είναι ανάλογο της έντασης και του παροξυσμού.
Το τρίτο άτομο εξαίφνης ομοιάζει με πανάκεια για όλες τις οδύνες του βίου, ο σωτήρας, που δεν εμφανίστηκε στη σωστή στιγμή μέσα στο χρόνο, η αποκάλυψη που αποδόμησε όλους τους συναισθηματικούς κλυδωνισμούς. Μετατρέπεται στον από μηχανής θεό, που θα άρει με την κατανόησή του τις πληγές τόσων ψυχολογικών μεταπτώσεων. Και που αν χαθεί, κανείς δεν θα μπορέσει να υποκαταστήσει την θαλπωρή της ίασης, που κουβαλά, κανείς δεν θα μπορέσει να επωμιστεί το άλγος της σύγκρισης. Η φυγή του θα προσκαλέσει τη μοίρα, που ενδίδει, θα επαναφέρει τη ζοφερή και μίζερη πραγματικότητα. Θα ξανανιώσει, άραγε ξανά την πεμπτουσία του έρωτα. Θα γευτεί από την αμβροσία της ηδονής, θα επιτρέψει άλλοτε στον εαυτό του να κυριευτεί από το διονυσιακό πνεύμα. Ενδόμυχα, άλλωστε, πολλοί παραδέχονται πως η έλευση του τρίτου έδρασε, σε τελική ανάλυση, εξισορροπητικά στην υπάρχουσα σχέση, θέτοντας σε επαναδιαπραγμάτευση τους όρους και τις συνθήκες της.
Η υπέρβαση, επομένως, των ορίων και των εσκαμμένων είναι τόσο απόλυτη, που περίεργες ψυχολογικές συμβάσεις μοιάζουν με φυσιολογικές: Η τρίτη δεν ζηλεύει τη νόμιμη σύζυγο, αλλά οποιαδήποτε άλλη προσεγγίσει τον εραστή της. Δεν μπορεί εύκολα να απαιτήσει, γιατί εκτός σπανίων περιπτώσεων, η πιθανή νίκη της και η μελλοντική κατοχή του θα απογυμνώσει τη σχέση της και θα διατρανώσει τη ρηχότητα. Εξάλλου, πάντα υποβόσκει η υποψία πως όλα στροβιλίζονται γύρω από την καθαρή ερωτική επιθυμία και πως η ψευδεπίγραφη κουλτούρα αγάπης σκηνοθετήθηκε, για να συγκαλύψει τα αδυσώπητα ένστικτα, όπως την οργή και την ανόθευτη λίμπιντο.
Τα ερωτικά τρίγωνα δεν είναι ασυνήθεις καταστάσεις. Αποκύημα της αποπνικτικής μονογαμίας και των συλλογικών απαγορεύσεων, είναι απολύτως φυσιολογικά και λειτουργικά σε άλλους πολιτισμούς. Όμως κανείς δεν μπορεί να δρα πέρα από τα όρια, που θέτει η κοινωνία και το υπερεγώ, αν δεν είναι προετοιμασμένος να θερίσει θύελλες.

-Φανταστείτε ότι βρίσκεστε σε κάποιο θεραπευτικό πλαίσιο και σας ζητείται να φέρετε από το σπίτι σας ή να βρείτε στον υπολογιστή παλιές φωτογραφίες.

Δικές σας σε νεότερη ηλικία, της οικογένειας καταγωγής, όσες εσείς κρίνετε ότι αναπαριστούν μια καμπή στη ζωή σας. Ποιες θα επιλέγατε. Πόσα ντοκουμέντα ευτυχισμένων ήδυσχερών στιγμών θα ανακαλύπτατε. Τι σας έκανε τότε χαρούμενους ή απογοητευμένους.

Γιατί? Ποιες ήταν οι ανάγκες σας τότε και τώρα. Ποιος ο απολογισμός. Τι θα αλλάζατε. Πώς διαχειρίζεσθε το χρόνο που περνά. Αν μιλούσατε στον εαυτό σας και σε πρόσωπα, που για πάντα χάσατε τι θα τους λέγατε. Μπορείτε να αναπαραστήσετε επί σκηνής μια μισοτελειωμένη ιστορία ή φάση της περιπέτειάς σας. Ποιοι συμμετέχουν. Ξαναγράψτε το σενάριο, αλλάξτε ρόλους. Πώς θα ήταν η καθημερινότητα σήμερα, αν είχε επικρατήσει ετούτη η εκδοχή.

- Αναπτύξτε μια καινούρια σχέση με τα προβλήματά σας. Αρχικά περιγράψτε τα με τους συνηθισμένους τρόπους, που τα διηγείστε σε φίλους και κοντινά σας πρόσωπα. Αλλά καταγράψτε τα σα να ήταν η υπόθεση ενός θεατρικού έργου. Πρόσωπα δρώντα, με διαλόγους, αντιδράσεις, με προ οικονομία του μύθου. Κατόπιν αλλάξτε κάποιους από τους διαλόγους, αλλοιώστε το πλαίσιο, προσθέστε καινούριες σκέψεις και προβάρετε συναισθήματα. Τι παρατηρείτε. Όσο πιο πολύ απομακρύνεστε από τις καθηλώσεις και τις συνήθεις εκφορές, τόσο ανοίγονται προοπτικές και οι εναλλακτικές, που πριν σχεδόν ήταν αόρατες, ξαφνικά φαντάζουν προφανείς. Επιλέξτε εσείς τα πρόσωπα της ομάδας, που θα αναπαραστήσουν τις προβληματικές συμπεριφορές. Διαλέξτε με προσοχή εκείνον, που θα σας υποδυθεί. Καθώς του διδάσκετε τα λόγια, αυτά που κι εσείς συνέχεια εκστομίζετε, με μια πιο κριτική ματιά, αλλάξτε τις γραμμές του. Στην πραγματικότητα παρεμβαίνετε στον εαυτό σας.

-Διαλέξτε ένα περιοδικό με ήρωες καρτούν. Όπως αυτά που διαβάζατε μικροί. Με ένα διορθωτικό (ή πολύ ευκολότερα, εάν το περιοδικό βρίσκεται στο διαδίκτυο) σβήστε τα λόγια των ηρώων. Ξεκινήστε να συμπληρώνετε τα κενά με τη δική σας υπόθεση. Γράψτε κωμικά, δραματικά, αδιάφορα, ποιητικά, όπως σας έρχεται στο μυαλό. Θα πρέπει όμως αυτά που λέτε να έχουν συνάφεια με τις εικόνες. Ενεργοποιήστε τη φαντασία σας, γιατί αυτό θα αποτελέσει το ισχυρότερό σας όπλο.

- Κατά την άσκηση της εν-σωμάτωσης καλείστε να περιγράψετε τα συναισθήματα των τελευταίων εβδομάδων σε σχέση με τους βασικούς τομείς της ζωής σας. Το επάγγελμα, η οικογένεια, οι παρέες, ο έρωτας, όλα μπορούν να θεωρηθούν διακριτές εκφάνσεις. Ζωγραφίστε έναν μεγάλο κύκλο και επιχειρήστε να τον χωρίσετε σε τμήματα, που θα αντιστοιχούν στους παραπάνω τομείς, με μέγεθος ανάλογο της βαρύτητας, που δίνετε στο καθένα. Γεμίστε τα τμήματα αυτά με χρώματα, που θα αναπαριστούν την ένταση και την απόχρωση του κάθε συναισθήματος. Αφού τελειώσετε φτιάξτε το περίγραμμα ενός ανθρώπινου σώματος, του δικού σας, και τοποθετήστε τους προηγούμενους τομείς ή συναισθήματα μέσα σε αυτό. Πού θα βάζατε τους προβληματισμούς σας για το σύντροφο, τους γονείς, τους συναδέλφους. Τι θα καταλάμβανε το κεφάλι και τι την καρδιά. Τι θα υποκρύπτατε στο κάτω μέρος των ποδιών. Υπάρχουν περιπτώσεις που τα προβλήματα ή ο ψυχικός κόσμος σωματοποιείται. Αφού σχηματοποιήσατε όσα σας απασχολούν, γιατί δε δοκιμάζετε να τα διηγηθείτε σε μια μικρή ιστορία. Μιλήστε για τα πράγματα, που βάλατε στο περίγραμμα του σώματος. Μα στα χέρια σας τώρα κρατάτε κομμάτια από πλαστελίνη και καθώς αφηγείστε πλάθετε το συναίσθημα, που συνοδεύει τα γεγονότα. Θα δείτε μερικά να τεντώνονται, όπως οι αντοχές σας, άλλα στρογγυλεμένα, όπως ο ιδεατός σας εαυτός, κάποια θα έχουν αμυχές και σημάδια, όπως ακριβώς οι εμπειρίες σας…

Παπάνης Ευστράτιος

Η θεραπεία μέσω της τέχνης κρίνεται ιδιαίτερα κατάλληλη για άτομα, που δεν αρέσκονται να εκφράζονται με λόγια, αλλά μπορούν μέσω της μουσικής, του πηλού, της ποίησης, της ζωγραφικής, της αφήγησης, του θεάτρου, του χορού, της φωτογραφίας, της μίμησης να εξωτερικεύουν τον ψυχικό τους κόσμο.

Δεν απαιτούνται καλλιτεχνικές δεξιότητες, επειδή το αποτέλεσμα, που κρίνεται, δεν είναι τόσο το αισθητικό, αλλά οι συμβολισμοί, που περιέχονται στα έργα, στις κινήσεις στους εκφραστικούς τρόπους και οι συσχετισμοί τους με την προσωπικότητα, την ερμηνευτική και τη βιογραφία του θεραπευομένου. Η τέχνη πάντα ήταν η αλληγορία της ανθρωπότητας, το πρώτο στίγμα και η μαρτυρία της ύπαρξης σε ένα αδηφάγο περιβάλλον, που ήταν αδιάφορο για την προσωπική ταυτότητα. 

Μέσω της τέχνης το πρόσωπο συνθέτει, όπως στα ψηφιδωτά, κομμάτι- κομμάτι, το πέρασμά του από τον κόσμο, σκηνοθετεί φανταστικές στιγμές και ονειροπολήσεις, που όμως για το ίδιο έχουν νόημα και συμπληρώνουν την πραγματικότητα, επαναπροσδιορίζει όσα έχουν συντελεστεί και προγραμματίζει τα μελλούμενα. Στη δραματοθεραπεία υλικό προς αναζήτηση μπορεί να αποτελέσει κάθε εμπειρία ή υποσυνείδητο βίωμα. Ατελέσφοροι έρωτες ξαναζωντανεύουν, δυσεπίλυτες οικογενειακές συγκρούσεις αναπαριστώνται, επαγγελματικές σχέσεις αποτυπώνονται σε νέα βάση. Ο πελάτης μπορεί με τη βοήθεια του θεραπευτή να αυτοσχεδιάσει, να ερμηνεύσει αποσπάσματα από θεατρικά έργα, να ταυτιστεί με ήρωες, που τον αφορούν, να εκδραματίσει και να αναζητήσει την κάθαρση.

Το είδος αυτό της θεραπείας δίνει στους συμμετέχοντες το άλλοθι της απόστασης, που επιτυγχάνεται με τα κοστούμια, τα προσωπεία, τους ρόλους, τη μεταφορά. Ο θεραπευτής δρα, ακριβώς όπως οι θεατές σε μια παράσταση: Αντανακλά τα συναισθήματα του πελάτη, αντιδρά στα επεισόδια, είναι ο καθρέφτης των όσων διαδραματίζονται επί σκηνής. Ταυτόχρονα ενεργεί ως διαμεσολαβητής, οριοθετώντας όταν χρειάζεται και διασφαλίζοντας την αυτονομία του ΄ηθοποιού’, μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Μπορείτε να κατανοήσετε τη λύτρωση που επέρχεται, όταν λόγια παγιδευμένα βρίσκουν την ατραπό της έκφρασης, όταν τραυματικές αναμνήσεις προβάρονται διαρκώς μέχρι να εξιχνιαστεί το άλγος, που προκαλούν, αγχογόνες περιστάσεις απαλύνονται, καθώς αναλύονται επιμελώς και δοκιμάζονται σε θεατρικά πλαίσια.

Στη δραματοθεραπεία πολύ συχνή είναι η χρήση του παραμυθιού, που απαλλαγμένο σχεδόν από κάθε πολιτισμική επιρροή και κοινωνική σύμβαση και με το προνόμιο της οικουμενικότητας στεφανωμένο, μπορεί να συνδυάσει το φανταστικό με το διδακτικό, να εξεγείρει αναμνήσεις από την παιδική ηλικία, να σταθεί ως παρηγοριά σε πόθους, φόβους, τρόμους, αναστολές. Αιώνια μάχη του καλού με το κακό τα παραμύθια παρέχουν πρόσφορο έδαφος για ταυτίσεις με αλώβητους, αδικημένους, χαρισματικούς, αλλά ευαίσθητους ήρωες, που ενώ επιλέγουν να πάσχουν, δικαιώνονται και βιώνουν στο έπακρο τα συναισθήματά τους, καθώς εμπλέκονται σε μύριες περιπέτειες μέχρι να άρουν όλα τα εμπόδια. Το εξωπραγματικό είναι ο από μηχανής θεός, που πάντα επεμβαίνει, όταν διασαλεύεται η ισορροπία.

Στα παραμύθια το καλό τέλος είναι σχεδόν δεδομένο και κάθε μέσο είναι στη διάθεση του ενσαρκωτή του, αρκεί για λίγο να αδιαφορήσει για τους τύπους και να αφεθεί στο μαγικό. Η μετάβαση στη σφαίρα του μυθικού, όπου επικρατεί ο ανιμισμός, η προσωποποίηση, οι μη αιτιοκρατικές αντιλήψεις, χαρίζουν στο θεραπευόμενο την επιθυμητή αποστασιοποίηση, που θα τον βοηθήσει να επανεξετάσει τα κίνητρα, τη συμπεριφορά και την κοσμοθεωρία του.

Σημειώσεις του Ευστράτιου Παπάνη, Επίκουρου Καθηγητή Πανεπιστημίου Αιγαίου